Աֆորիզմներ

Կյանքի մասին...

Մարդու իսկական կյանքը սկսում է հիսուն տարեկանում։ Այդ տարիներին մարդը տիրապետում է այն բանին, ինչի վրա խարսխվում են ճշմարիտ նվաճումները, ձեռք է բերում այն, ինչ կարելի է տալ ուրիշներին, ճանաչում այն, ինչ կարելի է սովորեցնել, հարթում այն, ինչի վրա կարելի է կառուցել։

Բոք

................................................................................................................................................................................

Կյանքի սանդուղքը լի է ծեղերով, և առավել ցավոտ նրանք մխվում են, երբ դուք սահում եք սանդուղքով ցած։

Բրաունել

................................................................................................................................................................................

Կյանքը քիչ բան կարող է սովորեցնել նրան, ով չի սովորել տառապանքներ տանել։

Գրաֆ

................................................................................................................................................................................

Եթե դու գնահատում ես քո կյանքը, հիշի’ր, որ ուրիշները ևս իրենց կյանքը գնահատում են ոչ պակաս։

Եվրիպիդես

................................................................................................................................................................................

Մենք գտնում ենք մեր կյանքում այն, ինչ ինքներս ենք նրանում ներդնում։

Էմերսոն

................................................................................................................................................................................

Իմաստալից է միայն հանուն ուրիշների ապրած կյանքը։

Էյնշտեյն

................................................................................................................................................................................

Մարդկանց մեծամասնությունն իր կյանքի առաջին կեսն անց է կացնում այնպես, որպեսզի փչացնի երկրորդը։

Լաբրյուեր

................................................................................................................................................................................

Ապրել նշանակում է ոչ միայն փոխվել, այլև` մնալ ինչպիսին որ կաս։

Լերու

................................................................................................................................................................................

Արդ, հազիվ առկայծելով` միմյանց են փոխարինում սերունդները` հաղորդելով մեկմեկու` ինչպես վազքում, կյանքի ջահերը։

Լուկրեցիոս

................................................................................................................................................................................

Ով կարող է յուրաքանչյուր ակնթարթը լցնել խոր բովանդակությամբ, նա անսահմանորեն երկարացնում է իր կյանքը։

Կուրց

................................................................................................................................................................................

Կյանքն այնքան էլ թանկ չէ, աշխարհն էլ այնքան քաղցր չէ, որպեսզի դրանք գնվեն ստրկության ու շղթաների գնով։

Հենրի

................................................................................................................................................................................

Մեր կյանքը չափվում է այն ջանքերի գնով, որը մեզ վրա նստել է։

Մորիակ

................................................................................................................................................................................

Կյանքը մենք պատկերացնում ենք հիրավի թեթև միայն այն ժամանակ, երբ խոսքը գնում է ուրիշների մասին։

Նորման

................................................................................................................................................................................

Ով չի վտանգում իր կյանքը, նա երբեք այն ձեռք չի բերի։

Շիլլեր

................................................................................................................................................................................

Կյանքն ինքնին կարճ է, բայց երբ այն դժբախտ է` թվում է երկար։

Պուբլիլիոս Սիրոս

................................................................................................................................................................................

Վատ են ապրում նրանք, ովքեր ողջ կյանքում ապրել են պատրաստվում։

Պուբլիլիոս Սիրոս

................................................................................................................................................................................

Կյանքի ավարտվածությունը` թե՜ կարճատև, թե՜ երկարատև, որոշվում է միայն նպատակով, հանուն որի այն ապրված է։

Ջորդոն

................................................................................................................................................................................

Սիրել ինչ-որ բան ավելի շատ, քան կյանքը, նշանակում է կյանքը դարձնել ինչ-որ ավելի մեծ բան, քան նա կա։

Ռոստան

................................................................................................................................................................................

Մեր կյանքն անցնում է ձգտումների մեջ` ինչ մենք չունենք և ափսոսանքների մեջ` ինչ մենք այլևս չենք ունենա։

Ռու

................................................................................................................................................................................

Հարկավոր է ուտել, որպեսզի ապրել, այլ ոչ թե ապրել, որպեսզի ուտել։

Սոկրատես

................................................................................................................................................................................

Մեծ գործեր ստեղծելու համար հարկավոր է ապրել այնպես, կարծես թե չես մեռնելու։

Վովենարգ

................................................................................................................................................................................

Կյանքի դպրոցում սովորելը պարտադիր է. դրանից խուսափել չի կարող ոչ մի մարդ։

Վուդբերի

................................................................................................................................................................................

Երջանիկ կյանք չի լինում, լինում են միայն երջանիկ օրեր։

Տերյե

................................................................................................................................................................................

Մենք ծերանում ենք, բայց դա միակ միջոցն է երկար ապրելու։

Օբեր

................................................................................................................................................................................

Բժշկության մասին...

Միայն բացահայտելով հիվանդության բոլոր պատճառները` ներկա բժշկությունը կվերածվի ապագա բժշկության, այսինքն` հիգիենայի, բառիս ամենալայն իմաստով:

Ի.Պ. Պավլով

.................................................................................................................................................................................

Բժշկությունն իրավամբ ամենաազնվագույնն է բոլոր արվեստներից:

Հիպոկրատ

.................................................................................................................................................................................

Բժշկության բաժիններից վիրաբուժությունն ամենաակնառուն է:

Ցելս Ավլ Կոռնելի

.................................................................................................................................................................................

Բժշկության առաջընթացը մեծագույն բարիք է մարդկության համար, բայց շատ հաճախ է այն կախված անթույլատրելի, անբարոյական, նույնիսկ հանցավոր գործունեության հետ` մարդկանց վրա փորձառություններից:

Գեորգի Ռաթներ

.................................................................................................................................................................................

Բժշկությունը սերվում է գիտությունից ու արվեստից, իսկ նրանք լվացվում են հերոսության քողով:

Գ. Գլյազեր

.................................................................................................................................................................................

Բժշկությունը փիլիսոփայության քույրն է:

Դեմոկրատ

.................................................................................................................................................................................

Բժշկությունն արվեստ է հիվանդության ախտանիշների մասին եզրահանգումներ անելու` հիմնվելով մահվան պատճառի վրա:

Էժեն Իոնեսկո

.................................................................................................................................................................................

Բժշկությունը կասկածելի գիտություն է, ավելի շուտ` արվեստ է, ուրիշի հետազոտությունների արդյունքներն օգտագործել սեփական պրակտիկայում:

Միգել դե Ունամունո

.................................................................................................................................................................................

Ինչ է պահանջվում բժշկությունից: Շատ «քիչ» բան` ճիշտ դիագնոզ և լավ բուժում:

Ն.Մ. Ամոսով

.................................................................................................................................................................................

Բոլոր գիտություններից բժշկությունն ամենաազնվագույնն է:

Հիպոկրատ

.................................................................................................................................................................................

Ֆիզիոլոգիան գիտություն է` ընդունակ մարդուն բացատրելու, ինչով են զբաղված ներքին օրգանները, քանի նա ապրում է:

Գ. Ռաթներ

.................................................................................................................................................................................

Բժշկի մասին...

Բժիշկը կարող է տիրապետել հզոր ճանաչողական տաղանդի, որսալ իր նշանակության ամենանուրբ դետալները, և ողջը կմնան անպտուղ, եթե նա չունի հիվանդի հոգին գրավելու ու ենթարկեցնելու ընդունակություն:

Վ.Վ. Վերեսարև

.................................................................................................................................................................................

Հավատը բժշկի հանդեպ ամենաթանկարժեք դեղամիջոցն է:

Բ.Է. Վոտչա

.................................................................................................................................................................................

Բժիշկը պետք է ունենա արծվի հայացք, աղջկա ձեռքեր, օձի իմաստություն և առյուծի սիրտ:

Ավիցենա (Աբու-Ալի Իբն Սինա)

.................................................................................................................................................................................

Հետազոտելով հիվանդին` հիշի'ր, որ այդ ընթացքում հիվանդն էլ հետազոտում է քեզ:

Մ.Յա. Մուդրով

.................................................................................................................................................................................

Բժի'շկ, բուժի'ր ոչ թե հիվանդությունը, այլ` հիվանդին:

Անհայտ հեղինակ

.................................................................................................................................................................................


Բժիշկը սխալվելու իրավունք չունի, քանի որ դրանից է կախված հիվանդի առողջությունն ու կյանքը:

Վ.Յ. Դալինևսկի

.................................................................................................................................................................................


Ով լավ ախտորոշում է, նա լավ բուժում է:

Անհայտ հեղինակ

.................................................................................................................................................................................


Բարեխիղճ բժիշկը` մինչև հիվանդին բուժում նշանակելը, պետք է իմանա ոչ միայն հիվանդությունը, այլև առողջ ժամանակ նրա սովորություններն ու մարմնի առանձնահատկությունները:

Մարկ Տուլիում

.................................................................................................................................................................................


Մարդն իրավունք չունի լինելու վատ բժիշկ, չէ՞ որ բժշկին է վստահվում ամենաթանկը` կյանքն ու առողջությունը:

Մաքսիմ Պյոտրի Կոնչալովսկի

.................................................................................................................................................................................


Բժշկի աշխատանքը, իրավամբ, ամենաարտադրողն է. կանխարգելելով կամ վերադարձնելով առողջությունը, բժիշկը վերականգնում է հասարակության բոլոր այն ուժերը, որոնք կկորսվեին առանց նրա հոգածության:

Մաքսիմ Կոնչալովսկի

.................................................................................................................................................................................

Մարդիկ, որոնք զբաղված են այլ մարդկանց առողջության վերականգնմամբ` ցուցաբերելով զարմանահրաշ վարպետություն ու մարդկայնություն, վեր են կանգնած երկրի վրա բոլոր մեծություններից:

Վոլտեր

.................................................................................................................................................................................


Ոչինչ նախապես հնարավոր չէ իմանալ: Մահացու հիվանդ մարդը կարող է կրել առողջի մահը: Կյանքը շատ արտասովոր բան է… Միշտ էլ դժվար է հավատալ` արտաքին տեսքից անվնաս թվացող հիվանդությունը կարող է լինել վտանգավոր: Բժիշկը միշտ պիտի հուսա, այդպիսին է նրա մասնագիտությունը:

Է.Մ. Ռեմարկ

.................................................................................................................................................................................


Բժիշկը փիլիսոփա է. չէ՞ որ չկա մեծ տարբերություն իմաստնության և բժշկության միջև:

Հիպոկրատ

.................................................................................................................................................................................


Բժիշկ և մանկավարժ. երկու զբաղմունք, որոնց համար սերը դեպի մարդիկ պարտադիր հատկություն է:

Ն.Մ. Ամոսով

.................................................................................................................................................................................


Սովորել` դառնալու բժիշկ. կոչվում է սովորել` լինելու մարդ: Բժշկի համար բժշկությունը, իրավամբ, ավելին է, քան մասնագիտությունը. այն ապրելակերպ է:

Ա.Ֆ. Բիլիբին

.................................................................................................................................................................................


Այսօր բժիշկը ոչ միայն որակավորված մասնագետ է, նա պայքարող ճակատային զինվոր է` հանուն առողջության, երկարակեցության, ստեղծագործող լի կյանքի, հանուն խաղաղության: Նրան, իրավամբ, կարելի է համարել ժամանակակից կյանքի առաջնորդներից:

Բ.Գ. Պետրովսկի

.................................................................................................................................................................................


Բժիշկները հաճախ մոռանում են, որ պետք է հատուկ նշանակություն տալ ուղեղի ենթագիտակցական համակարգին, ասել կուզե` երկրորդային ազդանշանային համակարգով ազդող խոսքային թերապիային:

Ա.Գ. Իվանով-Սմոլենսկի

.................................................................................................................................................................................


Իհարկե', պետք է ձգտել բժշկության տեխնիկական առաջընթացին, բայց այնպես, որ չմոլորեցնել բժշկի թանկարժեք որակը` սրտակցությունը, սերը դեպի մարդիկ, մարդկայնությունը: Չնայած տեխնիկական զինվածությանը, բժշկությունը չի դադարում լինել բժշկական անհատականություն:

Ա.Ֆ. Բիլիբին

.................................................................................................................................................................................


Ով ոտք է դնում բժշկի ուղին, պիտի լինի բարձր բարոյա-էթիկական մարդկային որակ: Երիտասարդ բժիշկը ստիպված է լինում կյանքում երկու հիմնական քննություն բռնել. հաջողության փորձություն և անհաջողության փորձություն: Առաջինը վտանգվում է ինքնամեծարմամբ, երկրորդը` հոգու պարտությամբ: Այդ փորձությունների հանդեպ կայունությունը կախված է բժշկի անհատականությունից, համոզմունքներից, մտավոր և բարոյական սկզբունքներից: Չէ՞ որ կարևոր է ոչ միայն ինքնաճանաչումն ու հիվանդության բուժումը, այլև հիվանդի հոգեկան աշխարհ ներթափանցելու կարողությունը: Հենց դրանում է արտահայտվում բժշկի իսկական հումանիզմը:

Ի.Ա. Կասիրսկի

.................................................................................................................................................................................


Հիվանդի հանդեպ բժշկի վերաբերմունքում արգելվում է. հակակրանքը, դյուրագրգռությունը, անհամբերությունը, մոռացկոտությունը:

Ա.Վ. Գուլյաև

.................................................................................................................................................................................


Մարդն իրավունք ունի լինել վատ նկարիչ կամ վատ հյուսն, բայց իրավունք չունի լինել վատ բժիշկ:

Վ.Յ. Դանիլևսկի

.................................................................................................................................................................................


Լավ բժիշկը միշտ հետազոտող է, եթե ոչ լաբորատորիայում, ապա հիվանդի անկողնու մոտ:

Վ.Ա. Մանասեին

.................................................................................................................................................................................


Վատն է այն բժիշկը, որի մոտ հիվանդն այցելելուց հետո շարունակում է վատ զգալ:

Գ.Ա. Զախարին

.................................................................................................................................................................................


Բժշկին անթույլատրելի է արտահայտելու իր տարակուսանքները հիվանդության բարեհաջող ելքի մասին: Նա պետք է խնայի հիվանդին և շրջապատողներին, որոնցից երբեմն ստիպված ես թաքցնել իսկությունը` ի շահ հիվանդի:

Ս.Պ. Բոտկին

.................................................................................................................................................................................


Նա, ով ընտրել է բժշկի աշխատանքը, պետք է երդում տա, որ ազնիվ կծառայի իր ժողովրդին:

Ն.Ի. Պիրոգով

.................................................................................................................................................................................


Բժիշկ դառնալու համար պետք է լինել անշահախնդիր մարդ:

Դ.Ս. Սամոյլևիչ

.................................................................................................................................................................................


Պետք չէ լինել միջակ բժիշկ: Ավելի լավ է չլինել բժիշկ, քան լինել վատ բժիշկ:

Մ.Յ. Մուդրով

.................................................................................................................................................................................


Սերը դեպի բժշկման արվեստը` դա հենց սերն է մարդկության հանդեպ:

Հիպոկրատ

.................................................................................................................................................................................


Լավ բժիշկը պետք է փիլիսոփա լինի:

Գալեն

.................................................................................................................................................................................


Բժիշկը պետք է պահպանի ձեռքերը` մաքուր, իսկ խիղճը` անբիծ:

Հիպոկրատ

.................................................................................................................................................................................


Սկսնակ բժիշկը դուրս է գրում քսանական դեղամիջոց ամեն հիվանդության դեմ, փորձառու բժիշկը` մեկ դեղամիջոց քսան հիվանդության դեմ:

Ուիլյամ Օսլեր

.................................................................................................................................................................................


Բժիշկը տեսնում է մարդուն իր ողջ թուլությամբ, իրավաբանը` իր ողջ սրիկայությամբ, թեոլոգը` իր ամբողջ հիմարություններով:

Արթուր Շոպենհաուեր

.................................................................................................................................................................................


Բժշկից և մանկավարժից պահանջում են հրաշք, իսկ եթե նա կայանում է` ոչ-ոք չի զարմանում:

Մարիա Էբներ-Էշենբախ

.................................................................................................................................................................................


Ես չեմ բուժում, ես օգնում եմ հիվանդին` բուժվելու:

Ս. Կոլպակով

.................................................................................................................................................................................


Բավարար չէ լինել բժիշկ, պետք է նաև օգնել իմանալ:

Բ. Բրեխտ

.................................................................................................................................................................................


Տաղանդավոր բժիշկները մարդու անատոմիայի ճշգրիտ իմացությանը տալիս են բացառիկ կարևորություն:

Արիստոտել

Բժշկի առաջին պարտականությունն է` չվնասել սեփական ձեռքերով, չխանգարել բնության բնական բուժիչ ազդեցությանը:

Գալեն

.................................................................................................................................................................................


Ըստ երևույթին, բժշկի ողջ հրաշքը կայանում է հիվանդի հանդեպ ուշադրության ուժի մեջ: Այդ ուժով պոետները մարմնավորում են բնությունը, իսկ բժիշկները հիվանդներին բարձրացնում են անկողնուց:

Միքայել Պրիշվին

.................................................................................................................................................................................


Հնարավոր չէ բուժել մարմինը` չբուժելով հոգին:

Սոկրատես

.................................................................................................................................................................................


Ոչինչ անյպես չի բուժում մեզ, ինչպես բժշկական գաղտնիքը:

Լեոնիդ. Սուխորուկով

.................................................................................................................................................................................


Բժշկի կոչումը դա կյանքից սովորելու և անընդհատ կատարելագործվելու կամքն է:

Իպոլիտ Դավիդովսկի

.................................................................................................................................................................................


Բժշկի ներկայությամբ ամեն ինչ թույլատրելի է:

Անհայտ հեղինակ

.................................................................................................................................................................................


Բժիշկը բնության օգնականն է:

Գալեն

.................................................................................................................................................................................


Ոչ մի մասնագիտություն այդքան հոգեկան ապրումներ չի տանում, որքան բժշկությունը:

Անտոն Պավելի Չեխով

.................................................................................................................................................................................


Երբ բժիշկը չի կարող օգուտ տալ, թող չվնասի:

Հիպոկրատ

.................................................................................................................................................................................


Ոչ միշտ է հիվանդի բուժումը բժշկի իշխանության տակ:

Օվիդիում (Պուբլիում Օվիդիում Նազոն)

.................................................................................................................................................................................


Հիվանդին …. Պետք է լինի բժշկի սրտի և իմացության հիմնական շարժիչը:

Տադեուշ Կելանովսկի

.................................................................................................................................................................................


Լավ բժշկին, ինչպես լավ կապիտանին, իրավամբ ճանաչում ես փոթորիկի ժամանակ, վտանգի րոպեներին: Իսկական բժիշկը նա է, ով մտածմունքների ու կասկածների պահին չի կորցնում զսպվածությունը և կարողանում է ազդել հիվանդի ու նրան շրջապատող մարդկանց վրա …

Վլադիսլավ Բեգանսկի

.................................................................................................................................................................................


Բժշկի դեմքի ուրախ արտահայտությունը հիվանդի առողջացման սկիզբն է:

Ֆերնանդո դե Ռոխաս

.................................................................................................................................................................................


Եթե բժշկի հետ զրուցելուց հետո հիվանդը չի թեթևանում, ուրեմն նա բժիշկ չէ:

Վլադիմիր Բեխտերև

.................................................................................................................................................................................


Բժշկության մեջ հիմնական դեղամիջոցը ինքը` բժիշկն է:

Անատոլի Կեմպինսկի

.................................................................................................................................................................................


Ինչքան լավն է բժիշկը, այնքան շատ գիտի անօգտակար դեղամիջոցների մասին:

Բենջիամին Ֆրանկլին

.................................................................................................................................................................................


Լավատեսական կեղծիքն այն աստիճան է անհրաժեշտ բժշկության մեջ, որ բժիշկը, որը չի կարող անկեղծորեն ստել, ընտրել է ոչ այն մասնագիտությունը:

Ջորջ Բեռնարդ Շոու

.................................................................................................................................................................................


Եթե ես բժիշկ եմ, ուրմեն ինձ պետք են հիվանդներ ու հիվանդանոց:

Անտոն Չեխով

.................................................................................................................................................................................


Արագ, անվտանգ ու հաճելի (պետք է բուժի բժիշկը):

Ցելս Ավլ Կոռնելի

.................................................................................................................................................................................


Կյանքը կարճ է, արվեստի ճանապարհը` երկար, հարմար պահը` կարճատև, փորձը` խաբուսիկ, եզրահանգումը` դժվար: Դրա համար ոչ միայն ինքը` բժիշկը, պետք է օգտագործի այն ամենը, ինչ անհրաժեշտ է, այլև հիվանդը, նրան շրջապատողները, և ողջ արտաքին իրավիճակը պիտի նպաստի բժշկին` իր գործունեության մեջ:

Հիպոկրատ

.................................................................................................................................................................................


Լավ բժշկի դեղատոմսը ոչ թէ դեղատանն է, այլ նրա սեփական գլխում:

Վասիլի Կլյուչևսկի

.................................................................................................................................................................................


Հիվանդության բացահայտումն արտաքին տեսքից` աստծո տված է, պուլսով հետազոտելը` արվեստ:

Պյան Չիաո

.................................................................................................................................................................................


Վտանգավոր պահերը, որպես օրենք, հանկարծակի են: Նույնիսկ ամենամեծ փորձը ոչ միշտ կարող է հուշել` ինչպես վարվել, երբ չկա մտածելու ժամանակ: Հաջողության աստվածն է` հոգով ուժեղ լինելը, հնարամտությունն ու վճռականությունը:

Մ. Կամինսկի

.................................................................................................................................................................................


Թող վիրաբույժն առաջին հերթին գործի խելքով ու աչքերով, հետո միայն` զինված ձեռքերով:

Անհայտ հեղինակ

.................................................................................................................................................................................


Արա հիվանդի հետ միայն այն, ինչ կանեյիր նման դեպքում քեզ կամ քո մերձավորին:

Ն.Ն. Պետրով

.................................................................................................................................................................................


Վարվիր հիվանդի հետ այնպես, ինչպես կուզենայիր, որ վարվեին քեզ հետ` հիվանդ պահերին:

Հիպոկրատ

.................................................................................................................................................................................


Ինչ տուն էլ մտնեմ, կմտնեմ միայն հօգուտ հիվանդի:

Հիպոկրատ

.................................................................................................................................................................................


Եթե մենք մեր հանդեպ լինենք պահանջկոտ, ապա ոչ միայն հաջողությունները, այլև սխալները կդառնան գիտելիքների աղբյուր:

Հիպոկրատ

.................................................................................................................................................................................


Լավացրու հոգիները գիտություններով, որպեսզի առաջ շարժվես:

Աբու Ալի Իբն Սինա

.................................................................................................................................................................................


Լուսավորելով ուրիշներին` վառվում եմ ինքս:

Ն. Վան-Տուլպ

.................................................................................................................................................................................


Չպետք է բուժել հիվանդությունը, այլ պետք է բուժել հիվանդին, նրա ընդհանուր համակարգը, նրա օրգանիզմը, նրա ուժերը:

Մ.Յա. Մուդրով

.................................................................................................................................................................................


Լինել երջանիկ ուրիշի երջանկությամբ. ահա յուրաքանչյուրի իսկական երջանկությունը կյանքում, ով իրեն նվիրաբերում է բժշկագիտությանը:

Ն.Ի. Պիրագով

.................................................................................................................................................................................


Հետևել հիվանդ մարդու մտքերին` հեշտ արվեստ չէ, այն հնարավոր չէ սովորել, եթե «չմարզվես» վաղ տարիներից:

Ն. Ի. Պիրագով

.................................................................................................................................................................................


Հաղթել ինքդ քո հանդեպ հավատին` բավարար չէ մեկ անգամ, ստիպված ես անընդհատ պայքարել նրա համար, անընդմեջ հետևել հիվանդի և նրա շրջապատի հոգեկան իրավիճակին:

Վ. . Վերեսաև

.................................................................................................................................................................................


Աշխատել պետք է անընդմեջ, բժիշկը պետք է մշտապես կատարելագործվի:

Ա. Ա. Կիսել

.................................................................................................................................................................................


Վիրաբուժական աշխատանքը երկու կարևոր հենք ունի. ձեռքի աշխատանքի արվեստ և գիտական մտածելակերպ, մեկն առանց մյուսի անպտուղ կլինի:

Ս. Ս. Յուդին

Հիվանդության մասին... Որքան գիտությունն առաջ ընթանա հիվանդությունների պատճառականության մեջ, այնքան կմեծանա այն ընդանուր համոզմունքը, որ հիվանդություններն ավելի հեշտ է կանխարգելել, քան բուժել: Իլյա Մեչնիկով ................................................................................................................................................................................. Ծանր հիվանդությունը սկզբում հեշտ է բուժել, բայց դժվար է հայտնաբերել, իսկ երբ այն խորանում է, հեշտ է հայտնաբերել, բայց արդեն դժվար է բուժել: Նիկոլլո Մակիավելլի ................................................................................................................................................................................. Չպատճառաբանված հոգնածությունը հիվանդության մասին է գուժում: Հիպոկրատ ................................................................................................................................................................................. Ով վարակված է հիվանդության վախով, նա արդեն վարակված է վախի հիվանդությամբ: Միշել դե Մոնտեն ................................................................................................................................................................................. Հիվանդությունը խաչ է, բայց, հնարավոր է և հենարան է: Ալբեր Քամյու ................................................................................................................................................................................. Հիվանդությունը մեր անառողջ ապրելակերպի հանդեպ օրգանիզմի առողջ ռեակցիան է: Լեոնիդ Ս. Սուխորուկով ................................................................................................................................................................................. Հիվանդությունը վրա է հասնում ձիուն թամբած, իսկ հեռանում` հետիոտն: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................. Հիվանդությունն ինչ-որ տեղ վաղարժամ ծերություն է: Ալեքսանդր Պոպ ................................................................................................................................................................................. Հիվանդությունը չի կարող հարմարվել բժշկի գիտելիքներին: Պարալցելս ................................................................................................................................................................................. Եթե հիվանդությունն ի սկզբանե չի հայտնաբերված, ուշացած միջոցներն անօգուտ են: Օվիդիում ................................................................................................................................................................................. Եթե հիվանդությունն ախտորոշված չէ, նրան բուժելն էլ անհնար է: Աս-Սամարղանդ ................................................................................................................................................................................. Հիվանդության հետ կատակում է նա, ով վերք չի տեսել: Ուիլիամ Շեքսպիր ................................................................................................................................................................................. Եթե որևէ հիվանդության դեմ առաջարկվում են շատ միջոցներ, ուրեմն հիվանդությունն անբուժելի է: Անտոն Չեխով ................................................................................................................................................................................. Հավատը բժշկի հանդեպ գալիս է հիվանդության հետ: Բաուրժան Տայշիբեկով ................................................................................................................................................................................. Ի՞նչ է հիվանդությունը` եթե ոչ կյանքի ազատության սահմանափակում: Կառլ Մարքս ................................................................................................................................................................................. Պարզեք պատճառը, կբուժեք նաև հիվանդությունը: Հիպոկրատ ................................................................................................................................................................................. Կանխարգելեք հիվանդությունը` քանի նոր է վրա հասել: Ֆլակ Աոլ Պերսիում ................................................................................................................................................................................. Որպեսցի բարձրացնեք հիվանդի հոգու ամրությունը, պետք է ծիծաղել նրա տկարության վրա ու բացառել նրա տանջանքները: Գյուստավ Ֆլոբեր ................................................................................................................................................................................. Մարդը հիվանդանում է շատ պատճառներից. մի մասը հիվանդանում է մրսածությունից, մյուս մասը` հոգնածությունից ու վշտից: Հնարավո՞ր է արդյոք հիմնավորել, որ գողը տուն չի մտնի, եթե փակենք հարյուր դարպասներից մի քանիսը: Կոնֆուցիում ................................................................................................................................................................................. Հիվանդի վիճակը ուղղակիորեն կախված է վիճակից: Էֆիմ Շպիգել ................................................................................................................................................................................. Նևրոզը դա անորոշությանը դիմանալու անկարողությունն է: Զիգմունդ Ֆրեյդ ................................................................................................................................................................................. Առաջին ինֆարկն էլ կարող է լինել վերջինը: Վալենտին Դոմիլ ................................................................................................................................................................................. Միայն իմանալ, որ այդ ներդրումը ինչ հեշտ կմտնի հիվանդության պատմություն… Միքայել Մամչիչ ................................................................................................................................................................................. Հիվանդին հնարավոր չէ բուժել միայն առողջ դատողությամբ: Է. Տրիոլե ................................................................................................................................................................................. Քանի կա հիվանդությունը, կլինի ոչ միայն վախը, այլև` հույսը: Նիկոլաս Մարի Բաթլեր ................................................................................................................................................................................. Մարդկության` նաև յուրաքանչյուր անհատի, ամեն տարիքի հետ իր հիվանդություններն են գալիս: Ռալֆ Ուոլդո Էմերսոն ................................................................................................................................................................................. Տանջալի ցավը երկարատև չի լինում, ինչպես և երկարատև ցավը տանջալի չէ: Մարկ Տուլիում Ցիցերոն ................................................................................................................................................................................. Տանելի է ցանկացած ցավ, եթե գիտես, որ շուտով կանցնի: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................. Դեռ չի ծնվել փիլիսոփա, որը համբերատար հանդուրժի ատամի ցավը: Ուիլյամ Շեքսպիր ................................................................................................................................................................................. Քորը սկսվում է բավականությամբ ու ավարտվում` ցավով: Թոմաս Ֆուլլեր ................................................................................................................................................................................. Ում ինչը ցավում է, բնականաբար, նրանից էլ խոսում է: Լուցիում Աննեյ Սենեկա (փոքր) ................................................................................................................................................................................. Մանկական հիվանդություններն ամենաշատն են ծնողներին հունից հանում: Բ. Բարտաշևիչ ................................................................................................................................................................................. Չկա ավելի հոգեցունց բան, քան հիվանդ կենդանին. նա այն տանում է լուռ ու տխրալի երթարկված: Թեոֆիլ Գոթյե ................................................................................................................................................................................. Հիվանդության համախոհը հիվանդի ունայնությունն է: Ա.Ն. Ալեքսին ................................................................................................................................................................................. Կան հիվանդներ, որոնց հնարավոր չէ օգնել, բայց չկան այնպիսիք, որոնց հնարավոր չէ վնասել: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................. Բժիշկն ընդամենը գործիք է, որն իր ձեռքն է առնում հիվանդը` իրեն բուժելու: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................. Իրենց օրգանիզմի իմաստության և սեփական հիմարությունների մասին մարդիկ սկսում են հիշել միայն հիվանդ ժամանակ: Գ. Ռաթներ ................................................................................................................................................................................. Հոգու հիվանդությունները նույնպես վերադառնում են մեզ, ինչպես մարմնի հիվանդություննեը: Այն, ինչ ընդունում ենք որպես առողջացում, սովորաբար պարզվում է, որ կամ հին տկարության ժամանակավոր թեթևացումն է, կամ նորի սկիզբը: Ֆրանսուա Լարոշֆուկո ................................................................................................................................................................................. Չկա այնպիսի հիվանդություն, չկա այնպիսի մարմնական կամ հոգեկան տանջանք, որոնց չթուլացնի ժամանակը և չբուժի մահը: Միգել Սերվանտես դե Սաավեդրա ................................................................................................................................................................................. Վնասակար ազդակները, որոնց ազդեցություններից բջիջները չեն մահանում, բայց գոյատևման սահմանափակ ընտրության հնարավորություն են ստանում, երբեմն կենդանի մնալու հնարավոր տարբերակներից է դառնում նրանց վերափոխումը քաղցկեղային բջիջների: Լետրե ................................................................................................................................................................................. Եթե դուք հիվանդացել եք, շտապեք ներել ձեր թշնամիներին, չէ՞ որ դուք կարող եք նաև ապաքինվել: Բիրս ................................................................................................................................................................................. Եվ հակաթույնը թույն կդառնա, եթե այն շատ է: Մուհամեդ Ազախիրի Աս-Սամաղանդի ................................................................................................................................................................................. Առողջանալու հույսը կիսով չափ առողջացում է: Վոլտեր ................................................................................................................................................................................. Առողջացման պայմաններից մեկն է` ցանկանալ առողջանալ: Սենեկա ................................................................................................................................................................................. Նա, ով ուզում է առողջ լինել, կիսով չափ արդեն առողջանում է: Դ. Բոկկաչո ................................................................................................................................................................................. Առողջացումն ամենաքաղցր զգացողություններից մեկն է: Ա.Ս. Պուշկին ................................................................................................................................................................................. Ամենակարող միջոց գոյություն չունի: Պ. Բոմարշե ................................................................................................................................................................................. Ամեն հիվանդություն իր դեղն ունի: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................. Սերն ու հազը չես թաքցնի: Լատինական ասացվածք ................................................................................................................................................................................. Խորհուրդներն ամենաժողովրդականություն վայելող դեղն է հարբուխի ժամանակ: Սովետական ասացվածք ................................................................................................................................................................................. Դիետիկ միջոցների ազդեցությունը երկարատև է, դեղինը` շուտ անցնող: Հիպոկրատ ................................................................................................................................................................................. Հակադիրը բժշկում է հակադրությունը: Հիպոկրատ ................................................................................................................................................................................. Բուժվիր գրագետ, այլապես անմխիթարությունը կկրկնապատկվի: Գեորգի Ալեքսանդրով ................................................................................................................................................................................. Բուժումը տրանսֆեր է հիվանդ մեծամասնությունից առողջ փոքրամասնությունը: Վալերի Աֆոնչենկո ................................................................................................................................................................................. Դեղի ու թույնի հիմքը նույնն է, ամեն ինչ կախված է դոզայից: Պարալցելս ................................................................................................................................................................................. Ամենալավ դեղն անգամ չի կարող օգնել հիվանդին, եթե նա հրաժարվում է ընդունել այն: Միգել Սերվանտես դե Սահավեդրա ................................................................................................................................................................................. Առողջության մասին... Միայն մտածել. ինչ հնարամիտ ու բարդագույն գործընթացներ են անընդմեջ կատարվում օրգանիզմում, որպեսզի պահպանեն մեր առողջությունը, և ինչ հիմար ու անշնորք ենք գործում կյանքում մենք ինքներս: Գ. Ռաթներ ................................................................................................................................................................................. Ախտորոշումն այնպիսի հաջողությունների է հասել, որ գործնականորեն առողջ մարդիկ չեն մնացել: Բերթրան Ռասսել ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը նա է, երբ ամեն օր տարբեր տեղերն են ցավում: Ֆաինա Ռանևսկայա ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը երկու հիվանդությունների միջև ընկած էպիզոդ է: Թեդ Կանչուկ ................................................................................................................................................................................. Առողջությունն ամենաթանկ ժառանգությունն է: NN 4 ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը... պտուտակներ են, որոնց հեշտ է պտտել: Գեորգի Ալեքսանդրով ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը միակ բարիքն է, որը յուրաքանչուրը խլում է ինքն իրենից: Միքայել Մամչիչ ................................................................................................................................................................................. Նա է առողջությունը, երբ հոգու համար մարմնում հեշտ է և ընդարձակ: Ռավիլ Ալեև ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը դա օրգանիզմում ուղիների անխաթարությունն է, լինի դա սնունդը տեղ հասցնող մազանոթների ցանց, թե տեղեկատվական հոսքի համար նյարդային ցանց: Ելենա Երմոլովա ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը բարուն գրավելն ու չարին սահմանափակելն է մարմնական մակարդակի վրա: Ելենա Երմոլովա ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը հոգու ազատությունն է մարմնի թելադրանքից: Ռավիլ Ալեև ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը մեծ բան է ինչպես նրանից օգտվողի, այնպես էլ ուրիշների համար: Տ. Քարլեյլ ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը թանկ է ոսկուց: Ու. Շեքսպիր ................................................................................................................................................................................. Միակ գեղեցկությունը, որ ես գիտեմ, դա առողջությունն է: Գ. Հեյնե ................................................................................................................................................................................. Էլի մոռացա, որ ամենագլխավորը առողջությունն է: Վլադիմիր Վիշնևսկի ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը չես գնի, միայն կարող ես հատուցել: Սերգեյ Կրըտըյ ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը չես գնի, բայց ամեն հիվանդություն իր գինն ունի: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը ռետինե չէ, նույնիսկ եթե սիրտը երկաթից է: Վլադիմիր Բորիսով ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը չեն գնահատում, քանի չի գալիս հիվանդությունը: Թոմաս Ֆուլլեր ................................................................................................................................................................................. Առողջությունն այն աստճան է հավասարակշռում կյանքի մնացած բարիքներին, որ, իրավամբ, առողջ չքավորը երջանիկ է հիվանդ թագավորից: Ա. Շոպենհաուեր ................................................................................................................................................................................. Առողջությունն առանց ուժի նույնն է, ինչ ամրությունը` առանց ճկունության: Կոզմա Պրուտկով ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը դա ինքը բավականությունն է, կամ անխուսափելիորեն ծնում է բավականություն, ինչպես կրակն է ստեղծում տաքություն: Թոմաս Մոր ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը կարելի է գնել, բայց վաճառելն է հեշտ: Վլադիմիր Բորիսով ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը որոշում է մտքերի մակարդակը: Վալերի Գավրիլով ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը երբեք չի կարող կորցնել իր արժեքը մարդու աչքերում, քանի որ բավականության և ճոխության մեջ առանց առողջության ապրելն անիմաստ է: Նիկոլայ Չերնիշևսկի ................................................................................................................................................................................. Առողջությունը միշտ քիչ է, քան ուզում ենք և շատ է, քան թվում է: Վալերի Աֆոնչենկո ................................................................................................................................................................................. Առանց առողջության անհնար է երջանիկ լինել: Վիսարիոն Բելինսկի ................................................................................................................................................................................. Առողջ մարդը բնության ամենաթանկարժեք ստեղծագործությունն է: Թոմաս Քարլեյլ ................................................................................................................................................................................. Առողջ մարդը նա չէ, որի ոչ մի տեղը չի ցավում, այլ նա, որ ամեն անգամ մի այլ տեղն է ցավում: Միշել Կրեստեն ................................................................................................................................................................................. Առողջն ինքը չի գնա հիվանդանոց, նրան կտանեն հարազատների կասկածները: Միքայել Մամչիչ ................................................................................................................................................................................. Մարդու առողջությունը սրտի, երիկամների, արմատների, տերևների կամ մեջքի մեջ չէ: Իհարկե, խոսք չկա, լավ է, երբ մարդու մոտ այդ ամենն առողջ է բողկի պես: Բայց իրականում մարդկային առողջության իմաստը նրա անզուսպ ցանկության մեջ է` ասել լավ բան ինչ-որ մեկին, նման չգրված այս օրենքին. «Եթե ինձ, ուրեմն բոլորին պիտի լավ լինի»: Մ.Մ. Պրիշվին ................................................................................................................................................................................. Մարդու առողջությունը կախված է նրանից, թե ինչի վրա է կորցրել ժամանակը: Նիկոլայ Ադաշչիկ ................................................................................................................................................................................. Ձեր առողջությունը ինքդ քո նկատմամբ սիրո արդյունք է: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................. Առողջ հոգին կերտում է առողջ մարմին: Վալենտինա Բեդնովա ................................................................................................................................................................................. Եթե ներում է առողջությունդ, մի' խմիր նրա համար: Վ. Սումբաթով ................................................................................................................................................................................. Առողջության գինը զգալի է հիվանդությունից հետո: Դենիս Ֆոնվիզին ................................................................................................................................................................................. Ազատությունն ու առողջությունը մի ընդանուր բան ունեն. նրանց, իրավամբ, գնահատում են միայն այն ժամանակ, երբ նրանք չեն հերիքում: Հանրի Բեկ ................................................................................................................................................................................. Երջանկությունը, ինչպես առողջությունը, երբ նրան չես նկատում, ուրեմն նա կա: Իվան Տուրգենև ................................................................................................................................................................................. Հիվանդությունն ու առողջությունը ենթարկվում են մեկ օրենքի: Կլոդ Բեռնար ................................................................................................................................................................................. Փող ես կորցրել` ափսոս է, ժամանակ ես կորցրել` ներելի չէ, առողջությունդ ես կորցրել` անհույս է: Գ. Ռաթներ ................................................................................................................................................................................. Եթե մարդն ինքը հետևում է իր առողջությանը, ապա դժվար թե գտնվի բժիշկ, որն ավելի օգտակար լինի իր առողջության համար, քան ինքը: Սոկրատես ................................................................................................................................................................................. Դատեք ձեր առողջության մասին նրանով, թե ինչպես եք ուրախանում առավոտն ու գարնանը: Գ. Տորո ................................................................................................................................................................................. Աղքատը պատրաստ է տալ վերջին առողջությունը հանուն փողի, հարուստը` վերջին փողը հանուն առողջության: Ռավիլ Ալեև ................................................................................................................................................................................. Խնայիր գոնե այն առողջությունը, որը դեռևս պահպանվել է: Գեորգի Ալեքսանդրով ................................................................................................................................................................................. Հարստությունը մեզ գալիս է դրսից, առողջությունն ամրանում է ներսից: Գեորգի Ալեքսանդրով ................................................................................................................................................................................. Հիվանդությունները գալիս ու գնում էն, իսկ առողջությունը, ավաղ, միայն գնում է: NN 4 ................................................................................................................................................................................. Մանկությունում առողջությունը նվեր է, հասուն տարիքում` աշխատանք: Ռավիլ Ալեև ................................................................................................................................................................................. Բոլորն ասում են, որ առողությունն ամեն բանից թանկ է, բայց ոչ-ոք այն չի պահպանում: Կոզմա Պրուկտով ................................................................................................................................................................................. Մեր երջանկության ինը տասերորդը կախված է մեր առողջությունից: Արթուր Շոպենհաուեր ................................................................................................................................................................................. Առողջության պայթեցման համար յուրաքանչուրն ունի իր դանդաղ ազդեցության ականը: Յանա Ջանգիրովա ................................................................................................................................................................................. Բժիշկներն անդադար աշխատում են մեր առողջության պահպանման համար, իսկ խոհարարները` նրա քայքայման, սակայն վերջիններս ավելի վստահ են իրենց հաջողության մեջ: Դենի Դիդրո ................................................................................................................................................................................. Գլխավորը մեր առողջության համար նա է, որ չհայտնվենք նրա թշնամիների ցուցակում: Տոյշբեկով Բաուրժան ................................................................................................................................................................................. Միայն ուժեղ և առողջ մարմնում է հոգին պահպանում հավասարակշռություն և զարգանում բնավորություն` իր ողջ հզորությամբ: Գ. Սպենսեր ................................................................................................................................................................................. Նրբագեղությունն ու գեղեցկությունը չեն կարող լինել տարանջատված առողջությունից: Ցիցերոն ................................................................................................................................................................................. Եթե չես վազում, դեռ առողջ ես, ստիպված ես վազել, երբ հիվանդանաս: Քվինթ Ֆլակ Հորացիո ................................................................................................................................................................................. Կյանքի առաջին կեսում մենք պայքարում ենք առողջության համար, երկրորդ կեսում` հիվանդությունների դեմ: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................. Գեղեցիկ կյանքի հետևից ընկած` հաճախ կորցնում ենք առողջությունը: Գեորգի Ալեքսանդրով ................................................................................................................................................................................. Առողջության պահպանման միակ տարբերակը. խմել այն, ինչ չես սիրում, անել այն, ինչ չես հավանում: Մարկ Տվեն ................................................................................................................................................................................. Առողջություն ցանկանալով` նկատի ունեն աշխատունակությունը: Գենադի Մալկին ................................................................................................................................................................................. Զոհաբերելով սեփական առողջությամբ, միևնույն ժամանակ հարկ է ձգտել պահպանել այն: Ա. Պոդվոդնի ................................................................................................................................................................................. Ինչ ձանձրալի հիվանդություն է` պահպանել առողջությունը խստագույնս ռեժիմով: Ֆրանսուա դե Լարոշֆուկո ................................................................................................................................................................................. Ով հույս ունի պահպանել առողջությունը ծուլությամբ, նա հիմար է այն մարդու պես, որը մտածում է լռությամբ կատարելագործել իր ձայնը: Պլուտարքոս ................................................................................................................................................................................. Կյանքն այնքան կարճ է, որ անմիտ է գիտակցաբար վնասել առողջությանը: Գեորգի Ալեքսանդրով ................................................................................................................................................................................. Առողջությանը վերաբերող հարցերին կառչելն էլ հիվանդություն է: NN 4 ................................................................................................................................................................................. Բժշկությունն այնպես արագ է առաջ շարժվում, որ առողջությունը նրա ետևից չի հասցնում: Ստաս Յանկովսկի ................................................................................................................................................................................. Գտնում եմ, որ մարդու առողջությունը պետք է պաշտպանել հենց մարդուց: Վլադիմիր Բորիսով ................................................................................................................................................................................. Փող տալու ընդունակությունը մարդու հոգեկան առողջության լավ հատկանիշ է: Հոգեկան հիվանդ մարդկանց շրջանում առատաձեռներ հազվադեպ են հանդիպում: Կառլ Ավգուստ Մենինգեր ................................................................................................................................................................................. Երջանկությունն առողջության պտուղն է, ահա ինչու յուրաքանչյուր մարդ պետք է ձգտի, որ ֆիզիկական խանգարումները լինեն հնարավորինս բացառիկ երևույթներ: Սեմլոել Սմայլս ................................................................................................................................................................................. Բարձր բարեկեցության հասնելու հիմքում լիարժեք ֆիզիկական և մտավոր առողջությունն է: Ցիցերոն ................................................................................................................................................................................. Առողջ գիտակցությամբ մարդը հիվանդ չի լինում: Վալերի Աֆոնչենկո ................................................................................................................................................................................. Առողջությունն այն է, որ մարդիկ ամենաշատն են ձգտում պահպանել, բայց ամենաքիչն են խնայում: Ժ. Լաբյուեր ................................................................................................................................................................................. Միայն առողջ ժողովուրդը, առողջ ազգն է ընդունակ բարձր նվաճումների: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................. Առողջ ապրելակերպի մասին... Երբ տեսնում եմ սեղաններ` լցված ամենայն ուտեստներով, խորտիկներով, ինձ թվում է, որ ամեն մեկի տակ, ինչպես դարանում, թաքնված են հոդախտը, ոսկրախտը և շատ այլ ախտեր: Ջոզեֆ Ադդիսոն ................................................................................................................................................................................. Ինչպես մարդկանց երջանկությունը, այնպես էլ դժբախտությունը, կախված է ոչ միայն արտաքին հանգամանքներից, այլև` յուրաքանչյուր մարդու հոգեվիճակից: Լառոշ Ֆուկո ................................................................................................................................................................................. Որպես օրենք, առողջ ապրելակերպը ձեռք է բերվում հիվանդության հետ միասին: Միքայել Մամչիչ ................................................................................................................................................................................. Ընտանիքը հասարակությունն է մանրակերտ ձևի մեջ, որի ամբողջականությունից է կախված ամբողջ մարդկային մեծ հասարակության անվտանգությունը: Ադլեր ................................................................................................................................................................................. Ընտանիքը մշտապես կլինի հասարակության հիմքը: Բալզակ ................................................................................................................................................................................. Լավ ընտանիքն այն է, ուր ամուսինն ու կինը ցերեկը մոռանում են, որ նրանք սիրեկաններ են, իսկ գիշերը` որ նրանք ամուսիններ են: Ռոստան ................................................................................................................................................................................. Ուշ է ջրհոր փորել, երբ կոկորդդ բոլորովին չորացել է ծարավից: Պլավտոս ................................................................................................................................................................................. Հոգնածությունը լավագույն բարձն է: Ֆրանկլին ................................................................................................................................................................................. Եթե բժիշկները չեն հերիքում, թող քո բժիշկները լինեն ուրախ բնավորությունը, հանգիստն ու չափավոր սնունդը: Առնոլդը Վիլանովից ................................................................................................................................................................................. Հիշե'ք. չաղանալու դեմ պայքարում երբեք մի իջեցրեք կալորիականությունը սպիտների հաշվին, մի բացառեք սննդից ճարպերը` հատկապես բուսական: Առաջին հերթին ձգտեք պակասեցնել ածխաջրերը և նպատակին հասած կլինեք առանց առողջության վնասման ռիսկի: Ա. Ա. Պոկրովսկի ................................................................................................................................................................................. Մենք չենք ապրում նրա համար, որ ուտենք, այլ ուտում ենք, որ ապրենք: Սոկրատես ................................................................................................................................................................................. Մեր սննդանյութերը պիտի լինեն բուժական միջոցներ, իսկ բուժական միջոցները` սննդանյութեր: Հիպոկրատ ................................................................................................................................................................................. Գիմնաստիկան բժշկության բժշկման բաժիններից է: Պլատոն ................................................................................................................................................................................. Ֆիզիկական վարժությունների և զսպվածության պահպանմամբ մարկանց մեծամասնությունը կարող է շրջանցել բժշկությունը: Դ. Ադդիսոն ................................................................................................................................................................................. Չի կարելի ուտել այն աստիճան, որ լրացուցիչ սննդի տեղ չմնա, պետք է ընդհատել ուտելը, քանի դեռ առկա է ախորժակը, որը որոշ ժամանակ անց անհետանում է... Իսկ եթե կերել եք ավելին, ապա հաջորդ օրը ձգտեք սոված մնալ... Ավիցենա ................................................................................................................................................................................. Կյանքի առաջին կեսում ծխողը փողը ծախսում է ծխախոտի վրա, երկրորդ կեսում` դեղամիջոցների... Նիկոլայ Սուդենկո ................................................................................................................................................................................. Չափից դուրս լավ կյանքը հաճախ փչացնում է բնավորությունը, այդպես էլ` չափից դուրս հագեցած սնունդը փչացնում է ստամոքսը, հետո էլ ստիպված ես բուժվել ոչ միայն անդուր, այլև անտանելի համ ունեցող դեղերով: Չառլս Դիկկենս ................................................................................................................................................................................. Ինչքան շատ սնունդ, այնքան շատ հիվանդություններ: Ֆրանկլին ................................................................................................................................................................................. Ամեն ինչ թույն է և ամեն ինչ դեղ է. չափն է պետք իմանալ ամեն ինչում: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................. Դիետան թույլ ստամոքսի ուժեղ կամքի դաստիարակությունն է: Բանկովսկի ................................................................................................................................................................................. Ոչինչ ավելին` շուտ քնել ու շուտ արթնանալ. ահա ինչն է մարդուն դարձնում առողջ, հարուստ և խելոք: Բենջիամին Ֆրանկլին ................................................................................................................................................................................. Ֆիզիկական վարժությունները կարող են փոխարինել շատ դեղամիջոցների, բայց չկա աշխարհում որևէ դեղամիջոց, որ փոխարինի ֆիզիկական վարժություններին: Անջելո Մասսո ................................................................................................................................................................................. Չափ պիտի լինի ամեն ինչում. Հորացիո ................................................................................................................................................................................. Վնասակար սովորություններին ստրկացածը կրճատում է կյանքը կիսով չափ: Ոչ, նա չի մահանում, նա ապրում է, բայց կյանքով մեկ իրեն շրջապատում է հիվանդություններով, բժիշկներով, հոգնած հարազատներով ու փլատակներ հիշեցնող նախկին ընկերներով: Գ. Ռաթներ ................................................................................................................................................................................. Օրգանիզմի խելացիության և սեփական հիմարությունների մասին մարդիկ սկսում են հիշել միայն հիվանդ ժամանակ: Գեորգի Ռաթներ ................................................................................................................................................................................. Մարդն ինքը հաճախ իր ոխերիմ թշնամին է: Ցիցերոն ................................................................................................................................................................................. Բոլոր արատներն անգործությունից է: Ժողովրդական ասացվածք ................................................................................................................................................................................. Պետք է լինել մտավոր` պարզ, բարոյապես` մաքուր և ֆիզիկապես` խնամված: Անտոն Չեխով ................................................................................................................................................................................. Մարդն ամեն ինչի չափն է: Պրոտագոր Աբդերից ................................................................................................................................................................................. Ինձ դաստիարակել է կյանքը, իսկ կյանքը դաժան բան է: Կիր Բուլըչև ................................................................................................................................................................................. Ավելի լավ բուրում է այն մարմինը, որը ոնչնչով չի բուրում: Լուցիում Աննեյ Սենեկա ................................................................................................................................................................................. Մարդուն, որը հարցնում էր, թե քանիսին նախաճաշել, Դիոգենը պատասխանեց. - «Եթե դու հարուստ ես` երբ ուզում ես, եթե աղքատ ես` երբ կարող ես». Դիոգեն ................................................................................................................................................................................. Քայլելն ու շարժումը նպաստում են ուղեղի ու մկանների աշխատանքին: Ժան Ժակ Ռուսսո ................................................................................................................................................................................. Միայն 30-ից հետո է մարդը հասկանում, թե ինչքան սխալ էր երիտասարդ տարիներին: Ալեքսանդր Կարգին Ուտկին ................................................................................................................................................................................. Քունը կյանքի բալզամն է: Ուիլիամ Շեքսպիր ................................................................................................................................................................................. Մարդու վատթարագույն վիճակը` երբ նա դադարում է գիտակցել ու տիրապետել իրեն: Միշել Մոնտեն ................................................................................................................................................................................. Առողջապահության նախարարությունը զգուշացնում է… որ ինքն անուժ է զգուշացնել: Եվգենի Կաշչեև ................................................................................................................................................................................. Եվ մայրս և նախարարությունը զգուշացնում էին... Մայա Չետվյորտովա ................................................................................................................................................................................. Բավարար քանակով սնունդը ոտքերի վրա է պահում քեզ, ավելնորդը` ստիպված են պահել ոտքերդ: Մ. Սահադի ................................................................................................................................................................................. Վազքը օգտակարների մեջ ռեկորդ է ռեկորդային վազքից հետո: Գեորգի Ալեքսանդրով ................................................................................................................................................................................. Առողջ հոգում` առողջ մարմին. ահա երջանկության կարճ, բայց ամբողջական նկարագրությունն այս աշխարհում: Ջոն Լոկ ................................................................................................................................................................................. Գիմնաստիկան երկարացնում է մարդու երիտասարդությունը: Ջոն Լոկ ................................................................................................................................................................................. Ոչ հագեցածությունը, ոչ սովը և այլ ոչինչ լավ չեն, եթե անցնում ես բնության սահմանը: Հիպոկրատ ................................................................................................................................................................................. Պետք է պահպանել մարմնի ամրոցը, որ պահպանես հոգու ամրությունը: Վ. Հյուգո ................................................................................................................................................................................. Եթե զբաղվես ֆիզիկական վարժություններով, կարիք չի լինի տարբեր հիվանդությունների դեմ դեղեր ընդունել, եթե միևնույն ժամանակ պահպանես նաև նորմալ ռեժիմի մյուս ցուցմունքները: Իբն Սինա ................................................................................................................................................................................. Ով ամուր է մարմնով, կարող է տանել և’ շոգը, և’ ցուրտը: Այդպես էլ` ով առողջ է հոգով, ի վիճակի է տանել և’ վրդոհմունքը, և’ ուրախությունը, և’ մնացած այլ հուզումները: Էպիկտետ ................................................................................................................................................................................. Պետք է անհապաղ թափ տալ ինքդ քեզ` ֆիզիկապես, որ առողջ լինես բարոյապես: Լ.Ն. Տոլստոյ ................................................................................................................................................................................. Ոչ ոք չի կարող ստիպել լինելու հարուստ կամ առողջ` իր կամքին հակառակ: Ջոն Լոկ ................................................................................................................................................................................. Մի ծխիր անկողնում, որի մոխիրը ստիպված են հետո սրբել և կարող է պարզվել` սեփական մոխիրն է: Ջեկ Բերնետ ................................................................................................................................................................................. Ալկոհոլիզմը սպորտ չէ հանդիսատեսի համար, նրան մասնակցում է ողջ ընտանիքը: Ջոյս Ռեբետա-Բերդիտ ................................................................................................................................................................................. Եթե դուք կարծում եք ժամանակը լավագույն բժշկողն է, ուրեմն դուք երբեք չեք նստել բժշկի ընդունարանում: NN ................................................................................................................................................................................. Ես որոշում եմ կայացրել երբեք չծխել ծխախոտ` միաժամանակ երկու հատ: Մարկ Տվեն ................................................................................................................................................................................. Ամեն հիվանդանոցում կան երկու տեսակի պացիենտներ` մի մասը լուրջ հիվանդ է, մյուս մասը` գանգատվում է սննդից: Ամերիկյան ասացվածք ................................................................................................................................................................................. Հիվանդ և առողջ մարդու համար մեղրն ու գինին ամենալավ միջոցներն են, եթե նրանք բնական են ու ընդունում են ճիշտ: Հիպոկրատ ................................................................................................................................................................................. Խելոքն ավելի շուտ կխուսափի հիվանդությունից, քան կընտրի միջոցներ նրա դեմ: Թոմաս Մոր ................................................................................................................................................................................. Ասա ինձ ինչ է ձեր սառնարանում, և ես կասեմ ինչպես է ձեր առողջությունը: Ստեփան Բալակին ................................................................................................................................................................................. Ինչքան շատ ես խմում առողջության համար, այնքան նա քչանում է: Յանա Ջանգիրովա ................................................................................................................................................................................. Սիրո և զգացմունքների մասին... Միայն խանդավառ հոգիներն են կարողանում պայքարել ու հաղթել։ Բոլոր մեծ ջանքերը, բոլոր վեհ գործերը պատկանում են նրանց։ Սառը դատողությունը ոչ մի գեղեցիկ բան երբեք չի կատարել։ Ժան Ժակ Ռուսո ................................................................................................................................................................................ Մեծ կրքերը նույնքան հազվադեպ են, որքան արվեստի գլուխգործոցները։ Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Հիացմունք ապրելու անընդունակությունը միջակության նշան է։ Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Զայրույթը մերկապարանոց ու ակնթարթային ատելությունն է, ատելությունը` զսպված ու մշտական զայրույթը։ Դյուկլո ................................................................................................................................................................................ Մենք եռում ենք տարբեր ջերմաստիճաններում։ Էմերսոն ................................................................................................................................................................................ Կիրքը վատ կարգավորիչ է, սակայն` հզոր զսպանակ։ Էմերսոն ................................................................................................................................................................................ Եթե մենք կարողանում ենք դիմակայել մեր կրքերին, ապա սովորաբար ոչ թե նրա համար, որ մենք ուժեղ ենք, այլ նրա, որ դրանք թույլ են։ Լառոշֆուկո ................................................................................................................................................................................ Լցված սիրտը չի կարող կշռադատել բառերը։ Լեսինգ ................................................................................................................................................................................ Վրդովվելու ընդունակությունը յուրաքանչյուր ազնիվ մարդու զինավառության կարևորագույն մասն է։ Լոուել ................................................................................................................................................................................ Սրտի հանգստության համար լավագույն միջոցը մտքի աշխատանքն է։ Լևիս ................................................................................................................................................................................ Մենք չգիտենք այն կրքերի լեզուն, որոնցով չենք ապրում։ Հելվեցիուս ................................................................................................................................................................................ Կրքով համակված մարդը շուտով դառնում է անզգույշ։ Մորուա ................................................................................................................................................................................ Կրքից բարձր կանգնած է իսկական զգացմունքը։ Մորուա ................................................................................................................................................................................ Նրանք, ովքեր սիրում են` կամ ոչինչ չեն կասկածում, կամ էլ կասկածում են ամեն ինչ։ Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Սիրահարվածները նման են լուսնոտներին, նրանք տեսնում են ոչ միայն աչքերով, այլև ամբողջ մարմնով։ Բարբե դե Օրևիլյի ................................................................................................................................................................................ Ե'վ սիրել, և' իմաստուն լինել` անհնարին է։ Բեկոն ................................................................................................................................................................................ Սիրո համար բաժանումը նույնն է, ինչ կրակի համար` քամին, թույլը մարում է, ուժեղը` բորբոքում։ Բյուսի Ռաբյուտեն ................................................................................................................................................................................ Ով գրում է սիրո մասին վսեմ և մաքուր, արյան մեջ նա հուզումներ չի հարուցում։ Բուալո ................................................................................................................................................................................ Սիրո սափորից մի քանի ումպով բնությունը հատուցում է դժվարին կյանքի բոլոր չարչարանքները։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Սիրել` նշանակում է դադարել համեմատել։ Գրասե ................................................................................................................................................................................ Սերը հաճախ խլում է բանականությունը նրանից, ով ունի, և տալիս է նրան, ով չունի։ Դիդրո ................................................................................................................................................................................ Սերը մեծ գործերի է ոգեշնչում ու ինքն էլ խոչընդոտում դրանց կատարմանը։ Դյումա որդի ................................................................................................................................................................................ Պետք է լինել մի քիչ նման` միմյանց հասկանալու համար, բայց պետք է լինել մի քիչ տարբեր` միմյանց սիրելու համար։ Ժերալդի ................................................................................................................................................................................ Եթե ճչում է հպարտությունը, նշանակում է սերը լռում է։ Ժերֆո ................................................................................................................................................................................ Սիրո մեջ ինքնասիրությունը նման է անձնական շահախնդրությանը ընկերության մեջ։ Ժորժ Սանդ ................................................................................................................................................................................ Այն մարդը, ում զգացմունքները մի քիչ մաշվել են, ավելի շատ ձգտում է դուր գալ, քան սիրել։ Ժորժ Սանդ ................................................................................................................................................................................ Աշխարհում չկա ավելի քաղցր երաժշտություն, քան սիրելիի ձայնը։ Լաբրյուեր ................................................................................................................................................................................ Սիրել` նշանակում է ապրել սրտով։ Լակորդեր ................................................................................................................................................................................ Սիրող մարդու զայրույթը կարճատև է։ Մենանդրոս ................................................................................................................................................................................ Սերը նման է պատերազմի` այն հեշտ է ծագում, բայց շատ դժվար է նրան կանգնեցնել։ Մենքեն ................................................................................................................................................................................ Սերն ամեն արատ յուրահատկություն է կարծում և առաքինության անուն շնորհում։ Մոլիեր ................................................................................................................................................................................ Սերն ուրախություն է գտնում ամեն մի դատարկ բանի մեջ, եթե այն քեզ հետ սրտակից մարդ է կիսում։ Մորուա ................................................................................................................................................................................ …Հիշիր. գին չունեն տեսակցությունները, որոնց օրերը հաշվված են։ Շեքսպիր ................................................................................................................................................................................ Ով ի վիճակի է արտահայտվելու, թե ինչպես է ինքը բոցավառվում, նա բռնված է թույլ կրակով։ Պետրարկա ................................................................................................................................................................................ Սերը երկյուղի հետ անհամատեղելի է։ Պուբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Սերը նման է կարմրուկի` որքան ուշ է գալիս, այնքան վտանգավոր է։ Ջերոլդ ................................................................................................................................................................................ Սերը գալիս է ու գնում լուռ։ Ռոլան ................................................................................................................................................................................ Սերն այնպիսի ակնոցներ է կրում, որոնց միջոցով պղինձն էլ ոսկի կերևա։ Սերվանտես ................................................................................................................................................................................ Բոլոր քաղցր դառնություններից չկա առավել քաղցր ոչինչ նրանից, ինչ բուսնում է դժբախտ սիրուց։ Սթիվենսոն ................................................................................................................................................................................ Սերը հրաշալի ծաղիկ է, բայց պահանջվում է խիզախություն` անդունդի եզրին մոտենալու ու նրան պոկելու։ Ստենդալ ................................................................................................................................................................................ Առանց գժտությունների` սերը երկար չի տևում։ Օվիդիոս ................................................................................................................................................................................ Ամեն ինչ կարելի է ձեռք բերել մենության մեջ, բացի բնավորությունից։ Ստենդալ ................................................................................................................................................................................ Սիրո առաջին նշանն ի հայտ է գալիս, երբ բոլոր այլ զգացմունքների և մարդկային կարիքների պատճառած հաճույքներն ու ցավերը այլևս չեն հուզում։ Ստենդալ ................................................................................................................................................................................ Անառիկությունը ժլատության մի տեսակ է` աշխարհում վատթարագույն տեսակը։ Ստենդալ ................................................................................................................................................................................ Սերը, այնպիսին, ինչպիսին կա բարձր հասարակության մեջ` պայքարի խաղի սեր է։  Ստենդալ ................................................................................................................................................................................ Ոչինչ այնպես չի սպանում «սեր-հաճույքին», ինչպես իսկական «սեր-զգացմունքը»։ Ստենդալ ................................................................................................................................................................................ Նուրբ հոգիները սերը քաջալերելու ու մաքրագործելու համար կարիք ունեն անկեղծության։ Ստենդալ ................................................................................................................................................................................ Սիրո մեջ երջանիկ մարդիկ ուշադիր տեսք ունեն, այն, ինչ ֆրանսիացու համար կնշանակի` խորապես տխուր։ Ստենդալ ................................................................................................................................................................................ Որքան ավելի են դուր գալիս ընդհանրապես, այնքան պակաս են դուր գալիս իսկապես։ Ստենդալ ................................................................................................................................................................................ Մարդկանց մասին... Մենք դատում ենք մեր մասին որևէ բան կատարելու մեր ընդունակությամբ, իսկ ուրիշները դատում են մեր մասին ըստ այն բանի, ինչ մենք արդեն կատարել ենք։ Լոնգֆելո ................................................................................................................................................................................ … Այն մարդիկ, որոնք չափազանց շատ են ուրախություն ճաշակում, անխուսափելիորեն բթանում են։ Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Կան մարդիկ, որոնք երբեք չեն մոլորվում, որովհետև ոչ մի խելացի միտք նրանք երբեք չեն ունենում։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Մենք այնտեղ ենք, որտեղ մենք մեզ տեսնում ենք։ Այստեղ դեր չունեն ո'չ ժամանակը, ո'չ տարածությունը։ Դիդրո ................................................................................................................................................................................ Ուրիշներին պարսավելով` մենք ամենից հաճախ զարտուղի ճանապարհով ուղղակի գովում ենք մեզ։ Թրայոն Էդվարդս ................................................................................................................................................................................ Պսակազերծներին կոխկրտում են, պսակակիրներին` շողոքորթում։ Թագոր ................................................................................................................................................................................ Մարդիկ ծիծաղելի են լինում այն ժամանակ, երբ ուզում կամ ձգտում են լինել ոչ այն, ինչ կան։ Լեոպարդի ................................................................................................................................................................................ Մարդիկ ոչ միայն չեն սիրում, այլև ատում են իրենց` ուրիշների մեջ։ Լիխտենբերգ ................................................................................................................................................................................ Իմ կյանքի փորձը համոզել է, որ թերություններ չունեցող մարդիկ շատ քիչ արժանիքներ են ունենում։ Լինկոլն ................................................................................................................................................................................ Մարդիկ ամենից շատ գնահատում են արտոնությունները, եթե նույնիսկ դրանք ավագ ջահակրի արտոնություններն են թաղման հանդեսում։ Լոուել ................................................................................................................................................................................ Մենք բոլորս ի բնե այնպիսին ենք, որ ավելի հաճույքով պարսավում ենք մոլորությունները, քան գովում այն, ինչ արված է ինչպես հարկն է։ Կաստիլիոնե ................................................................................................................................................................................ Մարդիկ սովորաբար հակված են հավատալու նրան, ինչ իրենք ցանկանում են։ Կեսար ................................................................................................................................................................................ Մենք ավելի հաճախ զբաղվում ենք նրանցով, ովքեր մեզ դուր են գալիս, քան նրանցով, ում մենք հարգում ենք։ Կրեբիյոն ................................................................................................................................................................................ Որոշ մարդկանց զվարճացնելու միակ միջոցը նրանց զրույցները նստել-լսելն է։ Քին Հաբարդ ................................................................................................................................................................................ Կան մարդիկ այնպիսի հիվադագին ինքնասիրությամբ, որոնք իրենց համար ստորացում են համարում նույնիսկ այն, որ նրանց շրջանցել է համաճարակը։ Քին Հաբարդ ................................................................................................................................................................................ Մարդիկ ճանաչվում են վեճի մեջ և ճանապարհին։ Հերբերտ ................................................................................................................................................................................ Նրանք, ովքեր ոչինչ չեն պահանջում, իրենք ևս ոչինչ չեն տալիս։ Հիլե ................................................................................................................................................................................ Մարդիկ միշտ ասում են, թե իրենք իրենց նման չէին այն ժամանակ, երբ զայրույթից բորբոքված` մատնեցին իրենց ողջ ներքինը։ Հոու ................................................................................................................................................................................ Ոչ թե մարդկանց գիտակցությունն է որոշում նրանց կեցությունը, այլ ընդհակառակը` նրանց հասարակական կեցությունն է որոշում նրանց գիտակցությունը։ Կարլ Մարքս ................................................................................................................................................................................ Ես ճանաչել եմ հսկայական գիտելիքների տեր ու ոչ մի սեփական միտք չունեցող բազմաթիվ մարդկանց։ Միզներ ................................................................................................................................................................................ Միայն ինչ-որ բան կորցնելով` մենք գիտակցում ենք կորցրածի արժեքը։ Շոպենհաուեր ................................................................................................................................................................................ Մարդիկ ատում են նրանց, ովքեր զգացնել են տալիս իրենց ավելի ցածր դիրքը։ Չեստերֆիլդ ................................................................................................................................................................................ Բառախաղեր ամենից շատ չեն սիրում նրանք, ովքեր ուրիշներից ավելի պակաս ընդունակ են դրանք հնարելու։ Պո ................................................................................................................................................................................ Մարդկանց մեծ մասը ընկերակցություն է որոնում ոչ թե որպեսզի լսի, այլ խոսի։ Պոպ ................................................................................................................................................................................ Ով թողտվություն է հանդես բերում վատ մարդկանց նկատմամբ, նա վնասում է լավերին։ Պուբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Մենք քիչ ենք գնահատում այն, ինչ մեզ հեշտ է տրվում։ Ամեն բանի արժեքը որոշվում է մեր ծախսերի չափով։ Փեյն ................................................................................................................................................................................ Իսկապես, ուժեղ մարդն ընդունում է իր թերությունները։ Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Գոռոզը սակավադեպ է երախտագետ։ Նա միշտ համոզված է, որ ստանում է ավելի քիչ, քան արժանի է։ Բիչեր ................................................................................................................................................................................ Նշանակություն չունի, թե ինչպիսին են մարդու նպատակները, մտադրությունները, համոզմունքները, նրան դատելու են… ըստ իր գործերի։ Բիչեր ................................................................................................................................................................................ Մարդը ստեղծված է հասարակության համար։ Նա ընդունակ չէ և քաջություն չունի միայնակ ապրելու։ Բլեքսթոուն ................................................................................................................................................................................ Մարդն առանց շատ բաների կարող է ապրել, բայց միայն ոչ առանց մարդու։ Բյոռնե ................................................................................................................................................................................ Ակնթարթն էլ բավական է, որպեսզի հերոս դառնաս, սակայն մի ամբողջ կյանք է հարկավոր, որ դառնաս արժանավոր մարդ։ Բրյուլա ................................................................................................................................................................................ Սարսափելի է նա, ով արդեն ոչինչ չունի կորցնելու։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Մարդը ծնված է հասարակության համար։ Դիդրո ................................................................................................................................................................................ Մարդ կարող է ինքն իրեն հավատարիմ մնալ լոկ այն դեպքում, եթե նա անդադրում ձգտում է վեր բարձրանալ ինքն իրենից։ Լաշելյե ................................................................................................................................................................................ Ամենահասարակ կրքոտ մարդը համոզում է ավելի լավ, քան ամենապերճախոսը, որը զուրկ է կրքից։ Լառոշֆուկո ................................................................................................................................................................................ Յուրաքանչյուր մարդու մեջ կա մարդկային ամեն բան` լավագույնն ու վատթարագույնը։ Լավել ................................................................................................................................................................................ Մարդը լուսով` մթության, երջանկության մեջ` թշվառության, լիության մեջ` տառապանքների մասին հազվադեպ է մտածում և ընդհակառակը. միշտ մտածում է մթության մեջ` լույսի, թշվառության մեջ` երջանկության, աղքատության մեջ` լիության մասին։ Կանտ ................................................................................................................................................................................ Չկա մի անպատկառ, որն այնքան հիմար լինի, որ ոչ մի փաստարկ չգտնի իր ստորությունն արդարացնելու համար։ Կյորներ ................................................................................................................................................................................ Ձեր լռությունը չհասկացողը, հավանաբար, չի հասկանա և ձեր բառերը։ Էլբերթ Հաբարդ ................................................................................................................................................................................ Ադամը մարդ էր։ Նրա բաղձանքը դրախտի ծառի խնձորն էր` ոչ թե խնձորի, այլ նրա համար, որ այն արգելված էր։ Մարկ Տվեն ................................................................................................................................................................................ Ամեն մարդ` Լուսնի նման, ունի իր չլուսավորված երեսը, որը նա ոչ ոքի ցույց չի տալիս։ Մարկ Տվեն ................................................................................................................................................................................ Յուրաքանչյուրը տեսնում է դու ինչպիսին ես երևում, քչերն են զգում` ինչպիսին դու կաս։ Մաքիավելի ................................................................................................................................................................................ Ով ցավ չի զգում, հազվադեպ է հավատում, թե այն կա։ Սեմուել Ջոնսոն ................................................................................................................................................................................ Ոչ մի դատողություն ի վիճակի չէ մարդուն մատնացույց անելու այն ուղին, որը նա տեսնել չի ուզում։ Ռոլան ................................................................................................................................................................................ Չի կարելի ստորացնել մարդուն` չստորանալով նրա հետ միասին։ Բուքեր Վաշինգտոն ................................................................................................................................................................................ Մենք մեր մեջ հաճախ հայտնաբերում ենք այն, ինչ ուրիշները մեզնից թաքցնում են և ուրիշների մեջ գտնում ենք այն, ինչ չենք ուզում տեսնել մեր մեջ։ Վովենարգ ................................................................................................................................................................................ Ես մարդ եմ ու ոչինչ մարդկային խորթ չէ ինձ համար։ Տերենտիոս ................................................................................................................................................................................ Յուրաքանչյուր մարդ պետք է իր համար Քրիստափոր Կոլումբոս դառնա։ Ֆագե ................................................................................................................................................................................ Փոխվել չի կարող ոչ-ոք, սակայն դառնալ ավելի լավը կարող է յուրաքանչյուրը։ Ֆեյխտերսլեբեն ................................................................................................................................................................................ Դժվարությունները մարդու մեջ ծնում են դրանք հաղթահարելու անհրաժեշտ ընդունակությունները։ Ֆիլիփս ................................................................................................................................................................................ Մարդը լոկ այն ժամանակ է ինչ-որ բանի հասնում, երբ հավատում է իր ուժերին։ Լյուդվիգ Ֆոյերբախ ................................................................................................................................................................................ Արդարացումներ գտնելու վարպետը հազվադեպ է վարպետ լինում էլի ինչ-որ բանում։ Ֆրանկլին ................................................................................................................................................................................ Ընկերության մասին... Եթե բախտն առանձնապես բարեհաճ է մարդու նկատմամբ և ուզում է շնորհել նրան աշխարհում մեծագույն երջանկությունը, նրան հավատարիմ ընկերներ է տալիս։ Թելման ................................................................................................................................................................................ Իշխանության հասած ընկերը կորած ընկեր է։ Հենրի Ադամս ................................................................................................................................................................................ Արցունքներն անհամեմատ քիչ են լինում, եթե կա մեկը, ում հետ կարելի է հեղել դրանք։ Ալֆիերի ................................................................................................................................................................................ Ընկերությունն անխզելի է դարձնում և նրա հմայքը կրկնապատկում է մի զգացում, որը պակասում է սիրուն` համոզվածություն։ Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Ընկերությունը կրկնապատկում է ուրախությունն ու կիսով չափ պակասեցնում վշտերը։ Բեկոն ................................................................................................................................................................................ Չկա ավելի սարսափելի անապատ, քան կյանքն առանց ընկերների։ Գրասիան ................................................................................................................................................................................ Նա, ով հավատարիմ ընկեր ունի, կարող է հաշվել, որ ինքը երկու հոգի է։ Գրաֆ ................................................................................................................................................................................ …Եթե ուզում ես ընկերներիդ ծառայություն մատուցել, ապա պետք չէ լռության մատնել նրանց թերությունները։ Դեբիդուր ................................................................................................................................................................................ Ճշմարիտ ընկերների ամեն ինչն ընդհանուր է։ Եվրիպիդես ................................................................................................................................................................................ Անվստահելի հանգամանքներում էլ իմացվում է ընկերոջ հավատարմությունը։ Էննիուս ................................................................................................................................................................................ Կենցաղային ոչ մի բարիք մեզ համար հաճելի չի լինի, եթե մենք վայելում ենք այն` չբաժանելով դա ընկերների հետ։ Էրազմ Ռոտերդամցի ................................................................................................................................................................................ Ընկերներ մենք ձեռք ենք բերում ոչ նրանով, թե ինչ ծառայություններ ենք մենք ստանում նրանցից, այլ նրանով, ինչ ինքներս ենք մատուցում։ Թուկիդիտես ................................................................................................................................................................................ Ընկերությունը պետք է լինի անսահմանորեն ավելի հանդուրժող, քան սերը։ Ժանլիս ................................................................................................................................................................................ Իսկական ընկերության մեջ սովորական մարդկանց համար անհասանելի հմայք է թաքնված։ Լաբրյուեր ................................................................................................................................................................................ Որքան որ հազվադեպ է իսկական սերը, իսկական ընկերությունն ավելի հազվադեպ է։ Լառոշֆուկո ................................................................................................................................................................................ Առավել ամոթալի է ընկերներին չվստահել, քան նրանցից խաբված լինել։ Լառոշֆուկո ................................................................................................................................................................................ Իսկական ընկերը բարիքներից մեծագույնն է։ Լառոշֆուկո ................................................................................................................................................................................ Քայլ առ քայլ` առևտրի օրենքն է, սակայն ոչ ընկերության։ Առևտուրը ընկերություն չի ճանաչում, բայց և ընկերության մեջ չպետք է առևտուր լինի։ Լեսինգ ................................................................................................................................................................................ Կարողացիր ընկեր լինել` ընկեր կգտնես։ Կրասիցկի ................................................................................................................................................................................ Ես ամենից շատ սիրում եմ ընկերոջը նրա համար, որ նա թերություններ ունի, որոնց մասին կարելի է խոսել նրա հետ։ Հեզլիթ ................................................................................................................................................................................ Միայն ընկերոջ ձեռքը կարող է փշերը սրտից հանել։ Հելվեցիուս ................................................................................................................................................................................ Անհավատարիմ ընկերները, դրանք… արևային ժամացույցներն են, որոնք օգտակար են միայն այնքան ժամանակ, քանի դեռ լուսավորում է արևը։ Հիպել ................................................................................................................................................................................ Աստված մեզ ազգականներ է պարգևում։ Ընկերներ, փառք աստծո, մենք ինքներս ենք ընտրում։ Էթել Մամֆորդ ................................................................................................................................................................................ Ընկերությունն այս կյանքի մեծագույն ուրախություններից է. և ընկերության ուրախություններից է այն, որ կա մեկը, ում կարելի է գաղտնիք վստահել։ Մանձոնի ................................................................................................................................................................................ Ընկերներին պահելու լավագույն միջոցը նրանց չդավաճանելն է։ Միզներ ................................................................................................................................................................................ Ապրիր մարդկանց հետ այնպես, որ քո բարեկամները չարակամներ չդառնան, իսկ չարակամները` բարեկամներ։ Պյութագորաս ................................................................................................................................................................................ Կեղծ ընկերն ավելի վատ է ամենադաժան թշնամուց։ Պուբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Ընկերությունը, որն ընդհատվել է, ճիշտն ասած, իսկի բնավ չի էլ սկսվել։ Պուբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Ընկերը նա է, ով ամեն անգամ, երբ դու զգում ես նրա կարիքը, կռահում է այդ մասին։ Ռենար ................................................................................................................................................................................ Մտերմությունը կարող է լինել առանց փոխադարձության, բայց ընկերությունը` երբեք։ Ժան Ժակ Ռուսո ................................................................................................................................................................................ Բանն այն չէ, թե ումից ես ծնվել դու, այլ այն, թե ում հետ ես ընկերություն անում։ Սերվանտես ................................................................................................................................................................................ Մեծ մարդու ընկերությունն աստվածների պարգև է։ Վոլտեր ................................................................................................................................................................................ Աշխարհում ոչինչ չկա ընկերությունից ավելի լավ ու հաճելի, առանց դրա աշխարհը կարծես թե զրկված կլիներ արևից։ Ցիցերոն ................................................................................................................................................................................ Առանց ընկերության կյանքը ոչինչ է։ Ցիցերոն ................................................................................................................................................................................ Նա, ով ընկերությունը հանգեցնում է օգուտի, իմ կարծիքով, խլում է ընկերությունից ամենաթանկարժեքը, ինչ կա նրա մեջ։ Ցիցերոն ................................................................................................................................................................................ Երբ շան ու կատվի մեջ ընկերություն է հանկարծ առաջանում, դա այլ բան չէ, քան դաշինք` ընդդեմ խոհարարի։ Ստեֆան Ցվայգ ................................................................................................................................................................................ Սերը մատչելի է բոլորին, բայց ընկերությունը սրտի քննություն է։ ՈՒդետո ................................................................................................................................................................................ «Ընկեր» բառը բոլորի շուրթերին է, սակայն ճշմարիտ ընկերությունը հազվադեպ է։ Փեդրո ................................................................................................................................................................................ Դաստիարակության և վարքագծի մասին... Սկզբում ապրում ես մի շրջան, երբ հավատում ես ամեն ինչի, առանց որևէ հիմքի, ապա մի կարճ ժամանակ` ոչ ամեն ինչի, հետո չես հավատում ոչ մի բանի, իսկ հետո նորից` ամեն ինչի: Եվ, ըստ որում, հիմքեր ես գտնում, թե ինչու ես հավատում ամեն ինչի… Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................ Նա, ով ցանկանում է երեխային լավ դաստիարակել, դատապարտված է մշտապես հետևելու արդարամիտ հայացքների: Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Վատ ուսուցիչը ճշմարտությունը մատուցում է, լավը` սովորեցնում գտնել այն: Դիստերեգ ................................................................................................................................................................................ Դաստիարակությունն անհեթեթություն կլինի, եթե այն բազմակողմանիորեն չհարստացնես սեփական կենսափորձով: Թելման ................................................................................................................................................................................ Ամեն մարդ երկու դաստիարակություն է ստանում. մեկը նրան տալիս են ծնողները` հաղորդելով իրենց կենսափորձը, մյուսն` ավելի կարևորը, նա ինքն է ստանում: Թելման ................................................................................................................................................................................ Ծեծն ու նախատինքը նման են հաշիշին. զգայունությունը նրանց հանդեպ արագ բթանում է ու դոզան ստիպված կրկնապատկում ես: Բիչեր Սթոու ................................................................................................................................................................................ Մարդկանցից ծառայություններ պետք է պահանջել ոչ թե մեր ցանկացածի, այլ իրենց հնարավորությունների չափով: Անհայտ հեղինակ ................................................................................................................................................................................ Սքանչելի արքայադուստր դառնալով անգամ` կատուն չի թողնում մկներ որսալը։ Բյոռնե ................................................................................................................................................................................ Խորը գլուխ տալով մեկին` մենք մեջքով շրջվում ենք դեպի մեկ ուրիշը։ Գալիանի ................................................................................................................................................................................ Կրթությունը գիտելիքների քանակը չէ, այլ լիակատար ըմբռնումն ու հմուտ կիրառումն այն ամենի, ինչ գիտես։ Դիստերվեգ ................................................................................................................................................................................ Լավ վարվելաձևը բաղկացած է մանր ինքնազոհողություններից։ Էմերսոն ................................................................................................................................................................................ Ամեն մի վարմունք պարտավորեցնում է` հատկապես ազնիվ վարմունքը։ Ռոժե Մարտեն Դյու Գար ................................................................................................................................................................................ Գեղեցկության մասին... Հոգեկան հատկանիշները չեն կարող տառապել մարմնական այլանդակություններից, այնինչ հոգեկան գեղեցկությունն իր փայլը հաղորդում է նաև մարմնին։ Սենեկա Կրտսեր ................................................................................................................................................................................ Հրապուրանք` անբռնազբոս զգացմունքներ, գրացիա` անբռնազբոս շարժումներ: Անդրե Մորուա ................................................................................................................................................................................ Գեղեցկությունը խաբուսիկ է, բայց` որակով թանկ, եթե դուք աղքատ եք կամ պակաս խելացի: Քին Խաբբարդ ................................................................................................................................................................................ Գեղեցկությունը կանանց հարստությունն է, հարստությունը` տղամարդու գեղեցկությունը: Կոնստանտին Մելիխան ................................................................................................................................................................................ Ամեն ճշմարտություն գեղեցիկ չէ, բայց ամեն գեղեցիկ ճշմարտություն է: Կոնստանտին Ստանիսլավսկի ................................................................................................................................................................................ Նա չէ գեղեցիկը, ում ձեռքերը կամ ոտքերն են գովում, այլ նա, ում ողջը թույլ չի տալիս հիանալ առանձին դետալներով: Լուցիում Աննեյ Սենեկա ................................................................................................................................................................................ Գեղեցկությունն ու իմաստությունը հասարակի մեջ են: Մաքսիմ Գորկի ................................................................................................................................................................................ Կան բարոկկո ոճի մարդիկ. շատ գեղեցիկ դետալներ, բայց ընդհանուրի մեջ` անհամ: Մարիա Ֆոն Էբեր-Էշենբախ ................................................................................................................................................................................ Գեղեցկությունը կյանքի մի քանի տարիների նվեր է: Օսկար Ուայլդ ................................................................................................................................................................................ Գեղանիությունը մարմնի համար նույնն է, ինչ առողջ դատողությունը` խելքի համար: Ֆրանսուա Լառոշֆուկո ................................................................................................................................................................................ Գեղեցկությունը տաղանդից վեր է, նա հասկանալ չի պահանջում: Օսկար Ուայլդ ................................................................................................................................................................................ Ամեն մի իր ունի իրեն բնորոշ գեղեցկությունը, և, եթե այն փոխադրվում է ինչ-որ ուրիշ բանի վրա, դառնում է այլանդակություն։ Լուկիանոս ................................................................................................................................................................................ Գեղեցիկը մի այնպիսի բան է, որ վերաբերում է բացառապես ճաշակին։ Կանտ ................................................................................................................................................................................ Մի ծաղիկը ավելի լավ է հաղորդում ծաղկի պերճություը, քան հարյուրը։ Կավաբատա ................................................................................................................................................................................ Գեղեցիկը կարիք չի զգում լրացուցիչ զարդերի, ամենից շատ նրան գեղեցկացնում է զարդերի բացակայությունը։ Հերդեր ................................................................................................................................................................................ Տխրության մեջ էլ գեղեցկություն կա։ Չապլին ................................................................................................................................................................................ Հաճախ աչքերը փակում են հենց միայն նրա համար, որպեսզի տեսնեն ամենագեղեցիկը։ Պոնտիկ ................................................................................................................................................................................ Գեղեցկության կողքին խելքն ու սիրտը մշտապես աղքատ բարեկամների տպավորություն են գործում։ Էտյեն Ռեյ ................................................................................................................................................................................ Կանանց և տղամարդկանց մասին... Տղամարդիկ ուշադրություն են դարձնում այն բանին, թե ինչ են մտածում իրենց մասին, կանանց համար կարևոր է, թե իրենց մասին ինչ են խոսում։ Հիպել ................................................................................................................................................................................ Ամենաանտանելի մարդիկ իրենց հանճարեղ համարող տղամարդիկ են և իրենց անդիմադրելի համարող կանայք։ Ասելեն ................................................................................................................................................................................ Կանացի բնազդն արժե մեծ մարդկանց կանխատեսությանը։ Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Այն տղամարդը, որը սիրո մասին խելոք է խոսում, այնքան էլ սիրահարված չէ։ Ժորժ Սանդ ................................................................................................................................................................................ Եթե տղամարդն ու կինը անվերջ գժտվում են, երկուսից մեկը` կամ նրանք պաշտում են միմյանց, կամ չեն կարող միմյանց տանել։ Կաբալյերո ................................................................................................................................................................................ Ամենահիմար կինը կարող է հարմարվել խելոք տղամարդուն, բայց տխմար տղամարդուն կարող է հարմարվել միայն խելոք կինը։ Կիպլինգ ................................................................................................................................................................................ Տղամարդիկ ոչ միշտ են սիրում նրան, ում գնահատում են, կանայք գնահատում են միայն նրան, ում սիրում են։ Սանյալ Դյուբե ................................................................................................................................................................................ Չկա ավելի հեշտ բան, քան սովորական կնոջը բացառիկ կին դարձնելը։ Բավական է սիրել նրան։ Սովաժոն ................................................................................................................................................................................ Խելոք կինը նա է, որի ընկերակցությամբ կարող ես պահել քեզ` ուզածդ հիմար ձևով։ Վալերի ................................................................................................................................................................................ Գիտե՞ք արդյոք, թե որքան մեծ է կանացի հետաքրքրությունը։ Գրեթե նույնքան, որքան և տղամարդունը։ Ուայլդ ................................................................................................................................................................................ Կնոջը երբեք չի կարելի զինաթափել հաճոյախոսությամբ, տղամարդուն միշտ կարելի է։ Ուայլդ ................................................................................................................................................................................ Ամուսնության և ընտանիքի մասին... Ընտանիքը` հասարակությունն է մանրակերտ ձևի մեջ, որի ամբողջականությունից է կախված ամբողջ մարդկային մեծ հասարակության անվտանգությունը։ Ադլեր ................................................................................................................................................................................ Ամուսնությունը պետք է լինի անվերջանալի փոխադարձ դաստիարակություն։ Ամիել ................................................................................................................................................................................ Նա, ով ամուսնանում է հարստության համար, վաճառում է իր ազատությունը։ Հերբերտ ................................................................................................................................................................................ Կինը ընտանիքի փրկությունն է կամ կործանումը։ Ամիել ................................................................................................................................................................................ Ընտանիքը մշտապես կլինի հասարակության հիմքը։ Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Ով իր տանը վագր է, նա սովորաբար դրսում ոչխար է լինում։ Հիպել ................................................................................................................................................................................ Լավ ընտանիքն այն է, ուր ամուսինն ու կինը ցերեկը մոռանում են, որ նրանք սիրեկաններ են, իսկ գիշերը` որ նրանք ամուսիններ են։ Ռոստան ................................................................................................................................................................................ Կինն ամուսնու մեջ տեսնում է միաժամանակ ուժ, որը պետք է ընկճել, և` թուլություն, որը պետք է պաշտպանել։ Ռոստան ................................................................................................................................................................................ Ծնողների և երեխաների մասին... Ծնողների ու երեխաների հարաբերությունները նույնքան դժվարին են ու նույնքան դրամատիկ, որքան սիրող մարդկանց հարաբերությունները։ Մորուա ................................................................................................................................................................................ Մոր սիրտն անդունդ է, որի խորքում միշտ ներում կգտնվի։ Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Մինչև քսանհինգ տարեկանը զավակները սիրում են իրենց ծնողներին, քսանհինգ տարեկանում` դատապարտում են նրանց, այնուհետև` ներում են նրանց։ Թեն ................................................................................................................................................................................ Ծնողներին վերաբերվիր ճիշտ այնպես, ինչպես դու կցանկանայիր, որ քո զավակները քեզ վերաբերվեին։ Լեոպարդի ................................................................................................................................................................................ Երեխան ունի տեսնելու, մտածելու, զգալու իր հատուկ ունակությունը։ Չկա առավել անմիտ բան, քան նրանց այդ ունակությունը մերով փոխարինելու փորձը։ Ժան Ժակ Ռուսո ................................................................................................................................................................................ Մի հայելին ավելի կարևոր է նախնիների դիմանկարների մի ամբողջ պատկերասրահից։ Մենցել ................................................................................................................................................................................ Փորձի և գիտելիքի մասին... Փորձը հայտնություն է, որի լույսի ներքո մենք հրաժարվում ենք պատանեկան մոլորություններից` ի սեր հասունության մոլորությունների։ Բիրս ................................................................................................................................................................................ Ոչ մի փորձ վտանգավոր չէ, եթե խիզախես այն անել։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Փորձը պետք է երկու բան սովորեցնի. այն, որ շատ բան պետք է ուղղել, և այն, որ պետք չէ ուղղել ավելի շատ բան։ Դելակրուա ................................................................................................................................................................................ Անձամբ ապրածն ու անձամբ տեսածը մարդու համար միշտ մնում են իբրև ամենաուսանելի ու ամենալավ դպրոցը։ Թելման ................................................................................................................................................................................  Եթե մեր փորձը քիչ է, ապա ոչ նրա համար, որ մենք քիչ ենք փորձել, այլ նրա համար, որ փորձածը մեր մեջ չի մնացել։ Լանսոն ................................................................................................................................................................................ Մի փուշ փորձն արժե խրատների թավախիտ անտառ։ Լոուել ................................................................................................................................................................................ Մարդկանց իմաստությունը համեմատական է ոչ թե նրանց փորձին, այլ այն ձեռք բերելու նրանց ընդունակությանը։ Բեռնարդ Շոու ................................................................................................................................................................................ Փորձը դպրոց է, որտեղ մարդն իմանում է, թե ինչ հիմարն է եղել ինքը նախկինում։ Հենրի Շոու ................................................................................................................................................................................ Ինչ չեն հասկանում, նրան չեն տիրապետում։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Իմանալ այն, ինչ գիտեն բոլորը, նշանակում է ոչինչ չիմանալ։ Գիտելիքը սկսում է նրանից, ինչ չգիտեն մարդիկ։ Գուրմոն ................................................................................................................................................................................ Խելացիորեն իրար խառնելով սպիտակն ու սևը` տպագրիչը լույս ու գիտելիք է տարածում։ Ֆրեդերիկ Դուգլաս ................................................................................................................................................................................ Իմաստունը նա չէ, ով շատ գիտի, այլ նա, ում գիտելիքներն օգտակար են։ Էսքիլես ................................................................................................................................................................................ Երբեմն մենք կարող ենք ավելին սովորել մարդու մոլորություններից, քան նրա արժանիքներից։ Լոնգֆելո ................................................................................................................................................................................ Մարդը ճանաչում է աշխարհն ամենևին ոչ նրանով, թե ինչ է վերցնում աշխարհից, այլ նրանով, թե ինչով է հարստացնում այն։ Կլոդել ................................................................................................................................................................................ Ամեն մեկը ինքը գիտի, թե կոշիկի որ մասն է ոտքը սեղմում։ Սերվանտես ................................................................................................................................................................................ Մարդու մասին պետք է դատել ոչ թե նրանով, թե ինչ չգիտի, այլ նրանով, թե ինչ գիտի։ Վովենարգ ................................................................................................................................................................................ Գիտության մասին... Գիտությունը կառուցվում է փաստերից, ինչպես որ տունը` աղյուսներից, սակայն փաստերի կուտակումը գիտություն չէ, ինչպես որ աղյուսների կույտը տուն չէ։ Պուանկարե ................................................................................................................................................................................ Փաստերը գիտության մեջ` նույնն են, ինչ փորձը հասարակական կյանքում։ Բյուֆոն ................................................................................................................................................................................ Մարդկության ուսումնասիրության գլխավոր առարկան մարդն է։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Գիտությունների համակարգը հարկավոր է քննել որպես բնության համակարգ` ամեն ինչ նրանում անսահման է ու ամեն ինչ` անհրաժեշտ։ Կյուվիե ................................................................................................................................................................................ Գոյություն ունեն գիտնական-սադիստներ, որոնք ավելի հաճույքով սխալներ են որոնում-գտնում, քան թե բացահայտում ճշմարտությունը։ Կյուրի Սկլոդովսկայա ................................................................................................................................................................................ Իմաստության մասին... Միայնակությունը խելքի համար նույնն է, ինչ քաղցած սննդակարգը` մարմնի։ Երբեմն այն անհրաժեշտ է, բայց չպետք է լինի չափազանց երկարատև։ Վովենարգ ................................................................................................................................................................................ Մեծ խելքի դժբախտություններից մեկն էլ այն է, որ նա անխուսափելիորեն հասկանում է ամեն ինչ` և′ արատները, և′ առաքինությունը։ Բալզակ ................................................................................................................................................................................ Բանսարկության արվեստը պահանջում է խելք ու բացառում տաղանդը։ Բոնալդ ................................................................................................................................................................................ Որտեղ միտքն աշխատում է, այնտեղ սիրտը հանգստանում է։ Բուֆլեր ................................................................................................................................................................................ Յուրօրինակությունը խելքի միայնակություն է։ Գրաֆ ................................................................................................................................................................................ Բավական չէ առողջ միտք ունենալ, կարևորը դրանից հմտորեն օգտվելն է։ Դեկարտ ................................................................................................................................................................................ Այնքան մի հարստանա խելքով, որ աղքատանաս հոգով։ Լյուդվիգ ................................................................................................................................................................................ Մեծ մտածողները… սկսում են նրանից, որ կործանում են կոպիտ մոլորություններն ու իրենց ժամանակի հրապուրանքները։ Լյուիսոն ................................................................................................................................................................................ Ծափահարությունները` խթաններ են ազնիվ գլուխների համար, նպատակ` թույլերի համար։ Հոլթոն ................................................................................................................................................................................ Մարդկային միտքն ավելի սարսափելի զենք է, քան առյուծի ճիրանները։ Շոպենհաուեր ................................................................................................................................................................................ Այլոց արատները տեսնելով` խելոքը ձերբազատվում է սեփականից։ Պուբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Սրամտությունը տաղանդի պես բան է. ավելի լավ է այն չունենալ բոլորովին, քան ունենալ ոչ բավականաչափ։ Սոմերի ................................................................................................................................................................................ Խելոքին բավական է և ակնարկը։ Տերենտիոս ................................................................................................................................................................................ Յուրաքանչյուրը միայն այն է լսում, ինչ ինքն ըմբռնում է։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Խելացի մարդիկ հաճախ ատելի են լինում հզոր տիրակալներին։ Էրազմ Ռոտերդամցի ................................................................................................................................................................................ Բանականությունը որոնում է, իսկ սիրտը` գտնում։ Ժորժ Սանդ ................................................................................................................................................................................ Սիրտն ունի իր բանականություը, որը հայտնի չէ մեր բանականությանը։ Պասկալ ................................................................................................................................................................................ Բախտն ում ուզում է կործանել, նրանից խլում է բանականությունը։ Պուբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Դժվար է ստիպել մարդուն ինչ-որ բան հասկանալ, եթե նրա աշխատավարձն ապահովվում է դրա չգիտակցումով։ Սինկլեր ................................................................................................................................................................................ Փիլիսոփայական իմաստությունը` ներկա դարի, դառնում է հաջորդ դարի համընդհանուր առողջ միտքը։ Բիչեր ................................................................................................................................................................................ Բարձրագույն իմաստությունն ինքն իրեն ճանաչելն է։ Գալիլեյ ................................................................................................................................................................................ Իմաստուն մարդը միշտ նրանց կողմն է, ովքեր հարձակվում են իր վրա։ Նա նրանցից շատ է շահագրգռված` իր թուլությունների բացահայտումով։ Էմերսոն ................................................................................................................................................................................ Իմաստունի համար հիմար երևալը սարսափելի չէ։ Էսքիլես ................................................................................................................................................................................ Ժամանակի մասին... Ինչքան էլ արագ է թռչում ժամանակը, այն ծայրահեղորեն դանդաղ է շարժվում նրա համար, ով սոսկ դիտում է նրա շարժումը։ Սեմուել Ջոնսոն ................................................................................................................................................................................ Րոպեները երկարատև են, իսկ տարիները` արագահոս։ Ամիել ................................................................................................................................................................................ Ժամանակ գտնել` նշանակում է խնայել ժամանակը։ Բեկոն ................................................................................................................................................................................ Ժամանակը մեծ ուսուցիչ է։ Բյորք ................................................................................................................................................................................ Ամենաանդառնալի կորուստներից մեկը ժամանակի կորուստն է։ Բյուֆոն ................................................................................................................................................................................ Ժամանակն ամրացնում է ընկերությունն ու թուլացնում սերը։ Լաբրյուեր ................................................................................................................................................................................ Ժամանակը ջնջում է սխալն ու հղկում ճշմարտությունը։ Լևիս ................................................................................................................................................................................ Ժամանակը չափվում է ոչ թե երկարությամբ, այլ խորքով։ Կուրց ................................................................................................................................................................................ Այն ամենը, ինչ գաղտնի է այժմ, երբևէ ժամանակը կբացահայտի։ Հորացիոս ................................................................................................................................................................................ Ժամանակը սպիացնում է բոլոր վերքերը։ Մենանդրոս ................................................................................................................................................................................ Հետաձգումը ժամանակի գողն է։ Յունգ ................................................................................................................................................................................ Ժամանակը կանգ չի առնում` փառքով հիանալու համար, նա օգտագործում է այն` ավելի հեռու սլանալու համար։ Շատոբրիան ................................................................................................................................................................................ Խնայեք ժամանակը, դա գործվածք է, որից կյանքն է գործված։ Ռիչարդսոն ................................................................................................................................................................................ Ժամանակը անշարժ հավիտենության շարժվող կերպարն է։ Ժան Բատիստ Ռուսո ................................................................................................................................................................................ Սխալների, մոլորությունների մասին... Նա, ով մտածում է, թե իբր կարող է ապրել առանց ուրիշների, խիստ մոլորության մեջ է, բայց ավելի շատ է մոլորվում նա, ով կարծում է, թե ուրիշները չեն կարող ապրել առանց իրեն։ Լառոշֆուկո ................................................................................................................................................................................ Ամենամեծ սխալն է` ձգտել երևալ ավելի հաճելի, քան դուք իրականում կաք։ Բեջոթ ................................................................................................................................................................................ Մեծ սխալ է, երբ քեզ ավելի նշանակալից ես կարծում, քան կաս իրականում և գնահատում ես ավելի պակաս, քան արժես։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Մեծ մտածողների սխալներն ավելի ուսանելի են, քան ճշգրիտ դատողությունները` աննշան մտածողների։ Գրաֆ ................................................................................................................................................................................ Իսկապես մտածող մարդը սեփական սխալներից ոչ պակաս գիտելիքներ է քաղում, քան հաջողություններից։ Դյուի ................................................................................................................................................................................ Եթե բոլորը սխալվում են, նշանակում է` բոլորն իրավացի են։ Լաշոսե ................................................................................................................................................................................ Ամենամեծ սխալն է` կարծել, որ դու երբեք չես սխալվում։  Կարլեյլ ................................................................................................................................................................................ Միայն նա չի ընկնում, ով երբեք վեր չի խոյացել։ Հաուել ................................................................................................................................................................................ Մարդ ավելի քիչ սխալներ կգործեր, եթե իմանար, թե ինքը հատկապես ինչ չգիտի։ Պուբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Ամենից քիչ ուրիշներին ներում ենք այն սխալները, որոնք գործել ենք ինքներս։ Ռու ................................................................................................................................................................................ Ծանր սխալը հաճախ ձեռք է բերում հանցագործության նշանակություն։ Սենեկա Կրտսեր ................................................................................................................................................................................ Մոլորությունը մեղք չէ։ Սենեկա Կրտսեր ................................................................................................................................................................................ Բազում մոլորություններ պայմանավորված են գունազարդելու պահանջով, ոչ թե նրա համար, որ հասկանան, այլ որպեսզի ցնցեն երևակայությունը։ Սենտ Էքզյուպերի ................................................................................................................................................................................ Աններելի են լինում միայն նրանց սխալները, ում մենք այլևս չենք սիրում։ Սկյուդերի ................................................................................................................................................................................ Սիրիր ճշմարտությունը, բայց եղիր ներողամիտ սխալների հանդեպ։ Վոլտեր ................................................................................................................................................................................ Մի արհամարեք մոլորությունները։ Նույնիսկ ամենաանբնական մոլորությունն ընդունակ է ծնելու մեծագույն ճշմարտություն, եթե նրան հպվի հանճարը… Ստեֆան Ցվեյգ ................................................................................................................................................................................ Սովորույթների, սովորությունների մասին... Սովորությունը երկրորդ բնավորությունն է, այն խանգարում է մեզ իմանալու առաջինին, որին բնորոշ են երկրորդին անծանոթ դաժանություններն ու հիացմունքները։ Պրուստ ................................................................................................................................................................................ Նախապաշարումներից հրաժարվելը ճշմարտությունը ճանաչելու առաջին պայմանն է։ Բեբել ................................................................................................................................................................................ Առավել համառ են այն նախապաշարումները, որոնց հիմնավորումներն առավել խախուտ են։ Դյուկլո ................................................................................................................................................................................ Ճանճը, որը չի ուզում սպանված լինել, ապահովության համար նստում է ճանճասպանի վրա։ Լիխտենբերգ ................................................................................................................................................................................ Մարդկային նախապաշարումները նման են այն կծան շներին, որոնք հարձակվում են միայն երկչոտների վրա։ Կուրց ................................................................................................................................................................................ Նախապաշարումները նման են բույսերին, որոնք զրկվում են ուժերից` օտար երկնքի ներքո։ Լևիս ................................................................................................................................................................................ Լեռներում ծնվածին լեռները սարսափելի չեն։ Շիլլեր ................................................................................................................................................................................ Երազների, ցանկությունների մասին.... Ոչինչ այնպես չի խանգարում երջանկությանը, ինչպես նրա բավարարությանն ուղղված չափից դուրս ցանկություններն ու ջանասիրությունը։ Գրաֆ ................................................................................................................................................................................ Խենթերը ուղիներ են հարթում, որոնցով անմիջապես կգնան խելացիները։ Դոսի ................................................................................................................................................................................ Արհամարելով առկան` երազում ես այն մասին, ինչ չկա։ Ահա և անցել է քո կյանքը` անիմաստ, անօգուտ ու աննպատակ։ Լուկրեցիոս ................................................................................................................................................................................ Ամեն մի երազանք ի վերջո մարմնավորվում է` ջուր կա յուրաքանչյուր ծարավի համար, սեր կա յուրաքանչյուր սրտի համար։ Ֆլոբեր ................................................................................................................................................................................ Յուրաքանչյուր ցանկություն մահ է գտնում իր բավարարության մեջ։ Իրվինգ ................................................................................................................................................................................ Այնտեղ, ուր ցանկանում են գալ հնարավորինս շուտ, մեծամասնությունը գալիս է չափազանց ուշ։ Լիխտենբերգ ................................................................................................................................................................................ Հիմար ցանկությունները երբեմն դաժանորեն պատժվում են իրենց իրագործումով։ Կուրց ................................................................................................................................................................................ Ով ոչինչ չի ցանկանում, նա տիրում է ամեն ինչի։ Նյևո ................................................................................................................................................................................ Ցանկությունն ամեն մի իր գունազարդում է, իսկ տիրանալը` գունաթափում։ Պրուստ ................................................................................................................................................................................ Երջանկության մասին.... Եթե երբևէ` հետամուտ լինելով երջանկությանը, դուք նրան գտնեք, ապա ակնոցը փնտրող պառավի նման դուք կհայտնաբերեք, որ այն միշտ եղել է ձեր քթին։ Հենրի Շոու ................................................................................................................................................................................ Բախտը` երկչոտ սիրուհու նման, չնայած սիրում է պարգևել իր բարեհաճությունը, սակայն հարկադրում է մեզ պայքարել իր համար։ Բոուվի ................................................................................................................................................................................ Երջանիկ է նա, ով կարող է հավատարիմ մնալ իրեն։ Գագեդորն ................................................................................................................................................................................ Երջանկության իսկական արժեքն իմանում են միայն այն ժամանակ, երբ նա արդեն անհետացել է։ Զանդերս ................................................................................................................................................................................ Ինչպես մարդկանց երջանկությունը, այնպես էլ դժբախտությունը, կախված է ոչ միայն արտաքին հանգամանքներից, այլև` յուրաքանչյուր մարդու հոգեվիճակից։ Լառոշֆուկո ................................................................................................................................................................................ Երջանկությունը նման է արեգակի։ Որպեսզի մարդու համար լավ լինի, հարկավոր է գոնե ոչ մեծ ստվեր։ Լյուդվիգ ................................................................................................................................................................................ Երջանկությունից մարդիկ ավելի են հիմարանում, քան` դժբախտությունից։ Լյութեր ................................................................................................................................................................................ Մարդու համար չկա ավելի մեծ երջանկություն, քան ամբողջ հոգով որևէ բանին տրվելը։ Կլոդել ................................................................................................................................................................................ Պարապությունը երեխաների երջանկությունն է ու ծերերի դժբախտությունը։ Հյուգո ................................................................................................................................................................................ Ուրիշի երջանկությունը մեզ միշտ չափազանցված է երևում։ Մոնտեսքյո ................................................................................................................................................................................ Մարդը որքան ավելի երջանիկ է, այնքան ավելի քիչ է ուշադրություն հատկացնում իր երջանկությանը։ Մորավիա ................................................................................................................................................................................ Մեծ բախտավորություն է դժբախտություն չիմանալը։ Շեֆեր ................................................................................................................................................................................ Երջանիկ պատահականությունները սակավ են հանդիպում, իսկ դրանց օգտագործել իմացող մարդիկ` ավելի սակավ։ Հենրի Շոու ................................................................................................................................................................................ Երջանիկ է այն կյանքը, որը սկսվում է սիրուց ու ավարտվում` կրքով։ Պասկալ ................................................................................................................................................................................ Որքան ավելի երջանիկ է ժամանակը, այնքան այն ավելի կարճ է։ Պլինիոս Կրտսեր ................................................................................................................................................................................ Մարդու կյանքը լի է երջանկությամբ` գլխավորապես նրա համար, որ մշտապես նա սպասում է, թե այն շուտով կլինի այդպիսին։ Պո ................................................................................................................................................................................ Նա, ում երջանկությունը չափից դուրս է երես տալիս, դառնում է տխմար։ Պաբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Նա չէ երջանիկ, ով այդպիսին է թվում ինչ-որ մեկին, այլ նա, ով իրեն զգում է այդպիսին։ Պաբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Երջանկությունն ավելի դյուրին է գտնել, քան պահպանել։ Պաբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Դժբախտությունը երբեք չի ընկճի նրան, ում չի խաբել երջանկությունը։ Բեն Ջոնսոն ................................................................................................................................................................................ Եթե դու չես կարողանում օգտվել բախտից, երբ նա ինքը լողում է դեպի քո ձեռքը, մի տրտնջա, եթե նա անցնում է կողքով։ Սերվանտես ................................................................................................................................................................................ Կույր է ոչ միայն երջանկության աստվածուհին` ֆորտունան, նա հաճախ կույր է դարձնում և նրանց, ում երջանկացնում է։ Ցիցերոն ................................................................................................................................................................................ Բարձրագույն է լինում միայն այն երանությունը, որը հառնել է հուսահատության ծայրագության խորքերից։ Ստեֆան Ցվայգ ................................................................................................................................................................................ Տխմարը երջանկությունը փնտրում է հեռուներում, իմաստունն այն աճեցնում է իր կողքին։ Օպենհեյմ ................................................................................................................................................................................ Մենք ամենից հաճախ երջանկություն ենք կոչում այն, ինչ ինքներս չենք փորձել։ Ֆրանս ................................................................................................................................................................................ Ուրախությունն ընդունակ է ստորություններ գործելու, դժբախտությունը` երբեք։ Ագետան ................................................................................................................................................................................ Ուրախ մարդուն ողջ աշխարհն ուրախ է երևում։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Վարդի փշերից գանգատվելու փոխարեն ես ուրախանում եմ, որ փշերի մեջ վարդ է աճում։ Ժուբեր ................................................................................................................................................................................ Ուրախությունը մարդուն դյուրահաղորդ է դարձնում, դժբախտությունը ստիպում է նրան խորասուզվել ինքն իր մեջ։ Հեբել ................................................................................................................................................................................ Նա, ով ուրախ է, և նա, ով թախծում է, իրար չեն հանդուրժում։ Հորացիոս ................................................................................................................................................................................ Գովեստը հաճելի է լսել գովեստի արժանի մարդկանց շուրթերից։ Նևիուս ................................................................................................................................................................................ Ուրախության ամենապայծառ բռնկումները մեր մեջ սովորաբար առաջանում են անսպասելի կայծից։ Սեմուել Ջոնսոն ................................................................................................................................................................................ Վախի և համարձակության մասին... Ճշմարիտ խիզախությունը միայն օդապարիկ չէ վերելքի համար, այլ պարաշյուտ` վայրէջքի համար։ Բյոռնե ................................................................................................................................................................................ Երբ սարսափի դեմ մատնվում ես երկյուղի, սկսում ես զգալ երկյուղի սարսափը։ Բոմարշե ................................................................................................................................................................................ Երբեմն վախն աղետի հանդեպ ավելի մեծ աղետի է հասցնում։ Բուալո ................................................................................................................................................................................ Գայլը, թեկուզ և միայնակ, սարսափելի է ոչխարների մի ամբողջ հոտի համար։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Մարդիկ, որոնք կամենում են սարսափ ներշնչել, դրանով իսկ ցույց են տալիս, որ իրենք վախկոտներ են։ Էմերսոն ................................................................................................................................................................................ Վախի պատճառն անհայտությունն է։ Լիվիոս ................................................................................................................................................................................ Վախկոտ շունն ավելի շատ հաչում է, քան` կծում։ Կուրցիոս ................................................................................................................................................................................ Ով վախենում է տառապանքներից, նա արդեն տառապում է վախից։ Մոնտեն ................................................................................................................................................................................ Ումից վախենում են շատերը, նա ինքն է շատերից վախենում։ Սենեկա Կրտսեր ................................................................................................................................................................................ Եթե ուզում եք ոչնչից չվախենալ, հիշեք, որ վախենալ կարելի է բացարձակապես ամեն ինչից։ Սենեկա Կրտսեր ................................................................................................................................................................................ Ոչինչ չկա վախից ավելի սարսափելի։ Բեկոն ................................................................................................................................................................................ Մեր երկյուղները կիսով չափ զուրկ են ամեն տեսակ հիմքերից, իսկ կիսով չափ` ուղղակի ամոթալի են։ Բռուվի ................................................................................................................................................................................ Վախը հրաբուխի պես վարակիչ է և ամեն անգամ եզակի թիվը դարձնում է հոգնակի։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Չպետք է թողնել, որ վախը թելադրի խելքին։ Դանթե ................................................................................................................................................................................ Փախուստի ժամանակ սովորաբար ավելի շատ զինվորներ են զոհվում, քան ճակատամարտում։ Լագերլյոֆ ................................................................................................................................................................................ Հավիտյան սարսափի մեջ ապրողին ես չեմ համարի ազատ։ Հորացիոս ................................................................................................................................................................................ Վախին ստրուկ լինելը ստրկության վատթարագույն տեսակն է։ Բեռնարդ Շոու ................................................................................................................................................................................ Անմտություն է վախենալ նրանից, ինչն անխուսափելի է։ Պուբլիլոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Նա, ով ձեր ներկայությամբ ձեզնից վախենում է, ձեր ետևից ձեզ կատի։ Թոմաս Ֆուլեր ................................................................................................................................................................................ Համարձակությունն առանց խղճի նման է վայրի գազանի։ Ինգերսոլ ................................................................................................................................................................................ Մարդու արիության մեծագույն փորձությունը պարտություն կրելն ու հոգով չընկճվելն է։ Ինգերսոլ ................................................................................................................................................................................ Երիտասարդության և ծերության մասին... Յուրաքանչյուր մարդ երեք երիտասարդություն է ունենում. մարմնի երիտասարդություն, սրտի երիտասարդություն ու մտքի երիտասարդություն։ Դժբախտաբար նրանք երբեք չեն համընկնում։ Ֆրանս ................................................................................................................................................................................ Պատանեկության բարիքը` ուժն ու գեղեցկությունն են, ծերության բարիքը` բանականության ծաղկումը։ Դեմոկրիտ ................................................................................................................................................................................ Ջահել ժամանակ մարդ սովորում է, ծեր տարիքում` հասկանում։ Էբներ Էշենբախ ................................................................................................................................................................................ Եթե երիտասարդությունն իմանար, իսկ ծերությունը` կարողանար։ Էտյեն ................................................................................................................................................................................ Աստվածային պատանեկությունը միշտ հավատացել է, ինչպես հավատում է և այսօր, որ աշխարհը շուռ տալը դժվար գործ չէ։ Պանձինի ................................................................................................................................................................................ Ոչ ոք չի զգում, թե ջահելությունն ինչպես է անցնում, բայց յուրաքանչյուրը զգում է, երբ այն արդեն անցել է։ Սենեկա Կրտսեր ................................................................................................................................................................................ Ջահել ժամանակ մենք ապրում ենք, որպեսզի սիրենք, հասուն տարիքում մենք սիրում ենք, որպեսզի ապրենք։ Սենտ Էվրեմոն ................................................................................................................................................................................ Լավ մեղեդիներ կարելի է նվագել և հին ջութակով։ Բաթլեր ................................................................................................................................................................................ Շատերը ծերանում են իրենց տարիքից զգալիորեն շուտ։ Թոմաս Բրաուն ................................................................................................................................................................................ Պարապ կյանքն անժամանակ ծերություն է։ Գյոթե ................................................................................................................................................................................ Ըստ էության ծերությունը սկսվում է այն պահից, երբ մարդը կորցրել է սովորելու ընդունակությունը։ Գրաֆ ................................................................................................................................................................................ Ե՞րբ է մարդ պարզում, որ ինքը ծերացել է։ Երբ դադարում է ապրել հույսերով ու ապրում է լոկ հիշողություններով։ Զանդերս ................................................................................................................................................................................ Ով ծերության ժամանակ կարող է ապրել առանց սիրո, նա չի սիրել և պատանեկության տարիներին, քանզի սիրո համար տարիքը խոչընդոտ չէ։ Ժան Պոլ ................................................................................................................................................................................ Կյանքի երեկոն իր հետ բերում է իր լամպը։ Ժուբեր ................................................................................................................................................................................ Պատանին երջանկություն է փնտրում չնախատեսվածի, ծերունին` սովորականի մեջ։ Կուրտի ................................................................................................................................................................................ Ծերանալու արվեստն այն է, որ լինես երիտասարդներին նեցուկ` ոչ թե արգելք, ուսուցիչ` ոչ թե մրցակից, հասկացող` ոչ թե անտարբեր։  Մորուա ................................................................................................................................................................................ Ծեր տարիքում մարդ ավելի լավ է կարողանում կանխել դժբախտությունները, իսկ երիտասարդ տարիքում` ավելի դյուրին տանել դրանք։ Շոպենհաուեր ................................................................................................................................................................................ Որոշակի տարիքի հասած մարդկանց մեծ մասը սարսափում է ծերությունից ու ատում այն։ Պապինի ................................................................................................................................................................................ Ժլատությունը վայել չէ ոչ մեկին, իսկ ամենից քիչ` ծերերին։ Պուբլիլիոս Սիրոս ................................................................................................................................................................................ Ծերությունը վրա է հասնում, երբ մարդ սկսում է ասել. ''Երբեք ես ինձ այսպես երիտասարդ չեմ զգացել''։ Ռենար ................................................................................................................................................................................ Հինը երբեք չի հնանում, հնանում է միայն նորը։ Ռյուքերտ ................................................................................................................................................................................ Որքան էլ որ դու ծեր լինես` կարող ես ապրել ևս մի տարի, որքան էլ որ ջահել լինես` կարող ես մեռնել յուրաքանչյուր օր։ Ռոխաս ................................................................................................................................................................................ Հին ժողովուրդները միակ հին բանն են, որոնք երբեք չեն ծերանում։ Կարլ Վեբեր ................................................................................................................................................................................ Ծեր հասակում ոչ մի բանից այնպես չպետք է զգուշանալ, ինչպես ծուլությունից ու անգործությունից։ Ցիցերոն